خط تیره یا قهوهای شکم در دوران بارداری که لینا نیگرا (Linea nigra) نام دارد، خط عمودی تیرهای است که در طول دوران بارداری روی پوست شکم ظاهر میشود که به آن خط بارداری نیز میگویند. این خط از زیر قفسه سینه تا پایین ناف امتداد دارد. خط تیره شکم ممکن است با پیشرفت بارداری شما تیرهتر شود و در افراد با رنگ پوست تیرهتر مشخصتر باشد. وجود این خط در خانمهای باردار امری طبیعی است؛ با این حال بعضی از مادران باردار از وجود این خط احساس ناراحتی میکنند و نگران این موضوع هستند. در ادامه این مقاله به علت وجود خط تیره شکم در دوران بارداری و سایر نکاتی میپردازیم که باید در این مورد بدانید.
علت ایجاد خط تیره یا قهوهای در دوران بارداری چیست؟
خط تیره یا قهوهای شکم در دوران بارداری بهطور طبیعی به دلیل افزایش سطح هورمونها در بدن شما اتفاق میافتد. علت ایجاد این خط دقیقا مشخص نیست؛ اما اکثر پزشکان معتقدند که هورمون محرک ملانوسیت توسط جفت باعث افزایش ملانین در دوران بارداری میشود. ملانین مسئول رنگ بخشیدن به پوست شماست. این افزایش در میزان ملانین باعث تیرگی پوست در دوران بارداری میشود. همین هورمون مسئول ایجاد تیرگی نوک پستانها نیز بهشمار میآید. البته این موضوع هنوز مشخص نشده است که چرا مناطق خاصی از بدن تحت تاثیر افزایش میزان ملانین و به دنبال آن تیره شدن پوست قرار میگیرند.
زنان، زایمان و نازایی
چه زمانی خط تیره یا قهوهای شکم در بارداری نمایان میشود؟
شما همیشه این خط را دارید؛ اما تا زمانی که هورمونهای شما در طول بارداری افزایش پیدا نکردهاند، تقریبا غیرقابل مشاهده است. در اکثر موارد این خط به اندازه کافی تیره میشود تا در دوره دوم بارداری قابل مشاهده شود که زمان آن حدود هفته 20ام بارداری خواهد بود. قبل از بارداری این خط به خط سفید معروف است؛ اما وقتی باردار هستید، تیره و قابل مشاهده میشود که به آن لینا نیگرا میگویند.
چه زمانی خط تیره شکم در بارداری از بین میرود؟
رنگ این خط تیره پس از بارداری زمانی که سطح هورمونهای شما به حالت عادی بازگردد، کاهش پیدا میکند. این کاهش بهطور تدریجی در عرض چند هفته یا چند ماه اتفاق میافتد. البته در برخی موارد این خط بهطور کامل ناپدید نمیشود یا برای رفع آن باید زمان بیشتری را صبر کنید.
آیا خط تیره شکم در بارداری برای همه افراد اتفاق میافتد؟
تا حدود 80٪ از زنان باردار این خط را خواهند داشت؛ اما کمرنگ یا پررنگتر بودن این خط وابسته به رنگ پوست شماست. افرادی با پوست تیرهتر، نسبت به افراد با پوست روشن معمولا خط تیرهتری دارند. این موضوع به این دلیل است که افراد با پوست تیرهتر نسبت به افراد با پوست روشن، میزان بیشتری پیگمانتاسیون (رنگدانه در پوست) دارند.
علت وجود خط تیره یا قهوهای شکم در بارداری چیست؟
علت علمی دقیقی برای این موضوع وجود ندارد. برخی از افراد فرض را بر این گذاشتهاند که رنگ تیره این خط به نوزاد کمک میکند تا به سمت سینهها برود و شیر بخورد. داستانهای قدیمی دیگری درباره این خط تیره وجود دارد که هیچکدام هنوز اثبات نشدهاند.
خط مشکی شکم چگونه به نظر میرسد؟
عرض خط مشکی حدود 5 تا 10 سانتیمتر است و از استخوان لگن تا بالای شکم و سینهها ادامه مییابد. رنگ آن تیرهتر از رنگ پوست شماست و ممکن است قهوهای روشن یا تیره باشد. این خط از بالا تا پایین، عرض ثابتی دارد. وجود این خط دلیل نگرانکنندهای نیست و نشاندهنده مشکلی در بارداری یا پوست شما نخواهد بود و شما میتوانید وجود آن را از عوارض بیخطر بارداری در نظر بگیرید.
آیا میتوان از ایجاد خط تیره شکم در بارداری پیشگیری کرد؟
پاسخ این پرسش، منفی است. شما نمیتوانید از ظهور این خط بر روی شکم خود (لینا نیگرا) جلوگیری کنید. این موضوع مربوط به تغییرات هورمونی در بدن شماست. پس از تولد نوزادتان این خط کمرنگتر و کمرنگتر میشود و به مرور زمان محو خواهد شد.
آیا لینا نیگرا نشانهای از وجود بیماری است؟
خیر؛ لینا نیگرا یا همان خط تیره دوران بارداری ارتباطی با هیچ بیماری در دوران بارداری ندارد. این عارضه بخشی کاملا طبیعی از بارداری است و به مرور زمان محو میشود.
آیا میتوان خط لینا نیگرا را از بین برد؟
خیر؛ شما نمیتوانید آن را از بین ببرید. پزشکان توصیه نمیکنند که در حالت بارداری داروها و پمادهای موضعی را بر روی پوست خود استفاده کنید. البته مصرف ضدآفتاب در این حالت مفید است؛ زیرا اشعه ماوراء بنفش خورشید میتواند سبب تشدید رنگ خط لینا نیگرا شود. اسید فولیک نیز ممکن است به کاهش شدت خط لاینا نیگرا کمک کند. اسید فولیک در مواد غذایی مانند سبزیجات برگی، لوبیا و نان گندم کامل وجود دارد.
پس از تولد نوزاد، استفاده از کرم مرطوبکننده یکی از گزینهها بهشمار میآید؛ اما در صورتی اثر دارد که شما در حال شیردهی نباشید. اگر خط تیره شما را آزار میدهد یا اگر با سرعت کافی محو نمیشود، استفاده از مواد آرایشی مانند کرم پودر برای پوشاندن خط لاینا نیگرا میتواند یکی از گزینهها باشد. اگر نگران ظاهر خط لینا نیگرا هستید، با دکتر زنان در این مورد صحبت کنید.
چرا وقتی باردار نیستم، خط تیره شکم نمایان میشود؟
خط تیره یا قهوهای شکم میتواند در کودکان و افرادی که باردار نیستند نیز ظاهر شود. این خط همیشه بهطور کامل محو نمیشود و در برخی از افراد بعد از زایمان نیز باقی میماند. پزشکان بهطور کامل مطمئن نیستند که چرا خط تیره شکم در افراد غیرباردار تیرهتر میشود، اما به نظر میرسد که این موضوع با هورمونها مرتبط است. برخی داروها یا بیماریها ممکن است باعث تیرگی بیشتر این خط شوند. اگر باردار نیستید و یک خط تیره مشکی در ناحیه شکم دارید، در این مورد با پزشک مشورت کنید.
چرا خط شکم تیرهتر میشود؟
همانطور که بدن شما برای کمک به رشد نوزادتان میزان بیشتری استروژن و پروژسترون تولید میکند، این هورمونها باعث میشوند که پوست شما مقدار بیشتری ملانین (پیگمانی که به پوست رنگ میدهد) را تولید کند. در این زمان علاوه بر خط تیره ناحیه شکم، شما شاهد تیرگی بیشتر رنگ پوست صورت و سینههایتان نیز خواهید بود.
آیا خط تیره شکم در بارداری جنسیت نوزاد را تعیین میکند؟
بعضی افراد معتقدند که طول خط تیره روی شکم نشانهای از جنسیت جنین است که بلند بودن آن به معنی جنسیت پسر و کوتاه بودن آن به معنای جنسیت دختر فرزند شماست. هر چقدر هم که بازی حدس زدن جالب باشد، باید بدانید که این موضوع فاقد جنبه علمی است و طول یا رنگ خط لینا نیگرا هیچ ارتباطی با جنسیت نوزاد ندارد؛ بنابراین شما باید برای دانستن جنسیت نوزادتان صبر کنید.
به یاد داشته باشید که خط لینا نیگرا بخشی طبیعی از بارداری است و به درمان پزشکی برای آن نیازی نیست. همچنین راهی برای جلوگیری از توسعه آن نیز وجود ندارد. البته محافظت از پوستتان از آفتاب، شدت تیرگی خط را کمتر میکند؛ اما از مصرف کرمهای موضعی که برای کاهش لکههای تیره مناسب هستند، دوری کنید؛ زیرا برخی کرمهای حاوی اسیدهای شیمیایی در دوران بارداری و شیردهی ایمن نیستند. علاوه بر این در اکثر افراد این خط احتمالا در ماههای پس از تولد نوزاد محو خواهد شد. بنابراین از دوران بارداری خود لذت ببرید و نگران این مورد نباشید.
زنان، زایمان و نازایی
جمعبندی
خط تیره یا قهوهای شکم در دوران بارداری رخ میدهد؛ زیرا تغییرات هورمونها باعث تغییر رنگ پوست شما میشوند. اگر رنگ خط تیره برای شما به مسالهای آزاردهنده تبدیل شده است، مشاوره با دکتر زنان در این مورد میتواند احساس آرامش و افزایش آگاهی را برای شما رقم بزند. خبر خوب این است که پس از زایمان، هورمونهای شما به حالت عادی برمیگردند و خط تیره شکم محو خواهد شد.