بسیاری از خانمها به هنگام بارداری تغییرات مختلفی را در ناحیه سینه خود مشاهده میکنند. تغییرات در سینهها از عوارض بارداری و امری رایج بهشمار میآید. این تغییرات معمولا نشانهای زودرس برای بارداری زنان هستند که حساسیت سینه و پستان و افزایش اندازه سینه را در پی دارند و باعث احساس سنگینی پستان میشوند؛ درد و لرزش بهویژه در نوک پستان نیز رایج است. این اتفاق به دلیل افزایش سطح پروژسترون و توسعه لولههای شیری رخ میدهد. در ادامه این مقاله به علت تیرگی نوک پستان در دوران بارداری و راهکارهای مدیریت آن میپردازیم.
تیرگی نوک پستان چیست؟
تیرگی نوک پستانها و همچنین ناحیه اطراف آن به دلیل افزایش تولید ملانین ایجاد میشود. عوامل مختلفی میتوانند باعث ایجاد این عارضه شوند که ژنتیک یکی از عوامل دخیل در ایجاد آن است؛ اما محرکهای دیگری مانند یائسگی و اثرات هورمونهای زنانه در طول بارداری ممکن است باعث تیرگی پستانها شوند. بسیاری از زنان با تیرهتر شدن رنگ پستانهایشان در طول بارداری نگران میشوند؛ اما باید بدانید که تیرگی نوک پستان در بارداری امری موقتی است و به مرور زمان به حالت قبلی خود بازمیگردد.
زنان، زایمان و نازایی
علل تیرگی نوک پستان در بارداری
علت اصلی تیرگی نوک پستان در دوران بارداری، هورمونها هستند. با شروع حاملگی و تغییر در میزان هورمونهای پروژسترون و استروژن، تولید بیشتر پیگمان یا همان رنگدانه در بدن اتفاق خواهد افتاد. این همان دلیلی است که بسیاری از خانمهای باردار لکههای تیره پوست را در سراسر بدن خود میبینند. این هورمونها همچنین باعث گسترش هاله سینه، حساسیت، تورم و تیرگی در آن میشوند. اعتقاد بر این است که تیرگی سینه و بزرگ شدن هاله آن در دوران بارداری و شیردهی ممکن است نوعی سازگاری تکاملی باشد. در واقع تیرگی این ناحیه به این دلیل است که نوزادی که در چند روز اول زندگی خود دید مبهمی دارد، بتوانند آن ناحیه را شناسایی کند.
تغییرات سینهها در دوران بارداری چیست؟
تیرگی هاله پستان
همانطور که بارداری پیش میرود، وضعیت پستانها، هاله پستانها و پوستی که آنها را احاطه میکند، نتیجهای از تأثیر هورمونهایی است که بر رنگ پوست اثر میگذارند و باعث تیرگی آن میشوند.
تورم رگهای پستان
در دوران بارداری ممکن است که رگهای سینه به دلیل افزایش خونرسانی به سینهها بیشتر دیده شوند. این عارضه به این دلیل است که میزان خونرسانی در بدن مادر باردار برای کمک به رشد نوزاد افزایش مییابد.
اثر توبرکلهای مونتگومر
تغییرات در نوک پستان و هاله پستان شامل توسعه غدههایی بر روی هاله پستان است که به نام توبرکلهای مونتگومر شناخته میشوند. این غدهها غدد چربی هستند که به روی سطح پوست میآیند و ظاهری مخطط دارند که با چشم قابل رؤیت خواهند بود. وظیفه آنها در زمان شیردهی، لوبریکاسیون است؛ بنابراین از تحریک نوک پستان محافظت میکنند و از ورود باکتریها به شیر قبل از خورده شدن آن توسط نوزاد جلوگیری به عمل میآورند. در برخی موارد این غدهها ممکن است عفونت داشته باشند. بنابراین در صورت تجربه قرمزی، تورم یا درد در اطراف نوک پستان باید به پزشک مراجعه کنید.
ترکهای پوستی روی پستان
ترکهای پوستی نوک پستان نیز ممکن است به دلیل افزایش اندازه سینهها در طول بارداری ایجاد شوند.
علل دیگر احتمالی تیرگی نوک پستان چیست؟
تیرگی حلقههای شیری و سیاه شدن پستانها در زنان ممکن است ناشی از پیری، قاعدگی یا مصرف برخی داروها اتفاق بیفتد. در برخی موارد تیرگی پوست ممکن است نشانهای از مشکل جدی باشد. بهطور کلی این اتفاق بیدلیل نخواهد بود؛ بنابراین اگر تغییر رنگ همراه با درد، قرمزی یا خونریزی باشد، باید به پزشک مراجعه شود. اگر فرد باردار نباشد، احتمالا تیرگی پستانها و نواحی دور نوک پستان ناشی از بیماری جدی مانند سرطان است. در ادامه به علل تیرگی نوک پستان میپردازیم:
تیرگی نوک پستان ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد؛ از جمله:
- تغییرات هورمونی: تغییرات در سطح هورمونها مانند هورمونهای استروژن میتوانند باعث تیرگی نوک پستان شوند.
- بارداری: در دوره بارداری و شیردهی، تغییرات هورمونی و رشد بافتهای پستان میتوانند تیرگی نوک پستان را در پی داشته باشد.
- عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی نیز میتوانند در شکل و اندازه نوک پستان نقش داشته باشند.
- عوامل خارجی: استفاده از لباسهای نامناسب، فعالیتهای ورزشی یا ضربه به نوک پستان نیز ممکن است باعث تیرگی آن شود.
اگر این مشکل برای شما اهمیت دارد و باعث ایجاد دغدغه در شما شده، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا علت دقیق آن را تشخیص دهد و راهنمایی لازم را برای درمان یا مدیریت آن ارائه کند.
درمان تیرگی نوک پستان در دوران حاملگی
باید بدانید که راهکار خاصی برای از بین بردن تیرگی نوک پستان در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد. تغییر رنگ این ناحیه مسالهای نگرانکننده نیست و فقط بخشی طبیعی از دوران بارداری و زایمان بهشمار میآید. تیرگی نوک پستان و اطراف آن در دوران بارداری در اکثر موارد پس از زایمان به رنگ اصلی خود بازمیگردد؛ البته احتمالا تا زمانی که شما شیر میدهید، این ناحیه تیره میماند. برای برخی از خانمها نیز این تیرگی بهصورت دائمی خواهد بود.
توجه کنید که استفاده از برخی از کرمهای دارویی در طول دوران بارداری ممکن است ایمن نباشد؛ بنابراین قبل از استفاده از هر نوع کرم یا پماد، حتی اگر از مواد طبیعی هم درست شده باشد، از دکتر زنان در این مورد مشورت بخواهید. همچنین میتوانید برای درمان مشکلات یا تغییرات پوستی در ناحیه سینهها، مناطق تیره پوست یا دیگر قسمتهای بدن به پزشک زنان مراجعه کنید.
زنان، زایمان و نازایی
جمعبندی
هنگامی که جنین در رحم رشد میکند، پستانها برای ورود نوزادی که به زودی متولد خواهد شد، آماده میشوند. در این هنگام بدن مقدار بیشتری استروژن و پروژسترون تولید میکند تا برای تولید شیر برای تغذیه نوزاد تازه متولدشده آماده شود. پستانها زمانی تغییر میکنند که این تولید هورمون رخ میدهد. همانطور که گفته شد، در طول بارداری پستانها نسبت به لمس حساس میشوند و متورم خواهند شد؛ ظاهر آنها نیز تیرهتر به نظر خواهید رسید. باید بدانید که تیرگی نوک پستان در دوران حاملگی امری طبیعی و موقتی است و پس از بارداری و شیردهی به رنگ قبلی خود بازمیگردد. در صورت داشتن هرگونه پرسش و نگرانی میتوانید مشاوره با دکتر زنان را در اولویت قرار دهید.