آیا تا به حال احساس کرده‌اید که وقتی چیزی وارد واژن شما می‌شود احساس درد می‌کنید؟ اگر چنین است ممکن است واژینیسموس داشته باشید، وضعیتی که باعث می‌شود عضلات واژن به طور خودکار به هنگام رابطه جنسی از ناحیه واژن یا ورود جسمی به داخل آن سفت شوند. واژینیسموس می‌تواند ناامید کننده، ناراحت کننده و دردناک باشد، اما گزینه‌های درمانی زیادی وجود دارد که به شما کمک می‌کند کنترل، راحتی و حتی لذت دوباره رابطه جنسی را به دست آورید. در ادامه این مقاله به تعریف واژینیسموس و روش‌های درمانی آن می‌پردازیم.
واژینیسموس چیست؟
افرادی که مبتلا به واژینیسموس هستند، اسپاسم غیرارادی عضلات واژن خود را تجربه می‌کنند که این مورد می‌تواند بسیار دردناک باشد. این اسپاسم عضلانی واژن یک واکنش ناخودآگاه به ترس از دخول به واژن است. واژینیسموس اغلب در حین فعالیت جنسی باعث درد می‌شود و حتی می‌تواند حین گذاشتن تامپون و معاینات زنان و زایمان باشد.
از آنجایی که واژینیسموس باعث ایجاد رابطه جنسی دردناک می‌شود، نوعی دیسپارونی (Dyspareunia) نیز طلقی می‌شود. این یک اصطلاح پزشکی برای درد مداوم قبل، حین یا بعد از مقاربت جنسی است. به گزارش کالج متخصصین زنان و زایمان آمریکا، از هر چهار زن، سه زن در مقطعی از زندگی خود در حین رابطه جنسی دچار درد می‌شوند. خوشبختانه، افراد مبتلا به واژینیسموس می‌توانند ارگاسم را از طریق تحریک کلیتورال داشته باشند.
علائم واژینیسموس چیست؟
- دخول سخت، دردناک یا غیرممکن به واژن در حین رابطه جنسی یا قرار دادن هر چیزی در واژن، از جمله اسباب بازی‌های جنسی (دیلدو) و تامپون
- فشار در واژن
- سوزش در دهانه واژن
چه کسانی به واژینیسموس مبتلا می‌شوند؟
اگرچه تا به حال 1%-6% خانم‌ها به واژینیسموس مبتلا شدند، پزشکان معتقدند که به احتمال زیاد این یک بیماری کمتر تشخیص داده شده است زیرا بسیاری از افراد مبتلا به واژینیسموس مایل نیستند علائم خود را با متخصصین درمانی در میان بگذارند.
به نظر می‌رسد واژینیسموس در بین افراد مبتلا به اختلالات برانگیختگی جنسی شایع است. علاوه بر این، ممکن است جوامعی که به اصالت مذهبی سختگیرانه معروف هستند مبتلایان واژینیسموس بیشتر دیده شده‌اند، اما این ادعاها باید از طریق تحقیقات بیشتر تأیید شوند.
غلبه بر ترس و احساس شرم برای بحث در مورد اختلال عملکرد جنسی اولین قدم برای درمان واژینیسموس است. اگر احساس بهتری دارید که یک همراه داشته باشید، بپرسید که آیا می‌توانید یکی از دوستانتان را با خود به قرار ملاقات با پزشک ببرید یا خیر. همچنین مشاوره آنلاین پزشکی با متخصص زنان هم می‌تواند کمک کننده باشد.
عوامل خطر برای واژینیسموس چیست؟
متخصصین هنوز دقیقاً نمی‌دانند که چه چیزی باعث واژینیسموس می‌شود، اما برخی از عوامل خطر شامل جراحی‌های قبلی، عفونت‌ها یا آسیب‌های مربوط به زایمان مانند پارگی واژن می‌توانند باعث این بیماری شود. سایر عوامل مربوط به مشکلات حیطه سلامت روان مانند اختلالات اضطرابی، احساسات منفی در مورد رابطه جنسی و داشتن تجارب آسیب‌های جنسی در گذشته است که با واژینیسموس مرتبط هستند. افرادی که مشکلاتی در روابط جنسی خود تجربه کرده‌اند یا اولین مقاربت جنسیشان دردناک بوده‌اند در معرض خطر ابتلا به واژینیسموس هستند.
واژینیسموس چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پس از بحث در مورد علائم و سابقه روابط جنسی، واژینیسموس را می‌توان خیلی سریع از طریق معاینه لگن، که شامل ارزیابی عضلانی است، تشخیص داد. از آنجایی که معاینه لگن می‌تواند باعث اسپاسم عضلانی دردناک در بیماران واژینیسموس شود، پزشک با استفاده از کرم بی‌حس‌کننده موضعی در خارج از واژن قبل از معاینه، این روند را برای شما تسهیل می‌کند. همچنین ممکن است در انجام تمرین‌های آرام‌سازی به شما کمک کند. همچنین متخصص زنان از تاریخچه پزشکی شما و یک معاینه فیزیکی کامل برای رد سایر شرایطی که باعث درد در رابطه جنسی می‌شود، استفاده می‌کند.
واژینیسموس در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM)، راهنمای تشخیص‌های رسمی روانپزشکی انجمن روان‌شناسی آمریکا، به دلیل جنبه‌های روان‌شناختی این بیماری گنجانده شده است. در واقع،DSM اخیراً واژینیسموس را یک بیماری بزرگتر به نام اختلال درد/نفوذ تناسلی-لگنی (GPPPD) در نظر گرفته است. برای واجد شرایط بودن برای تشخیص GPPPD، باید حداقل یکی از علائم زیر را برای حداقل شش ماه تجربه کنید:
- درد همراه با رابطه جنسی
- درد ولوواژینال یا لگن در حین تلاش برای دخول کامل در رابطه جنسی
- ترس یا اضطراب پیرامون درد ناشی از دخول به واژن
- سفت کردن عضلات کف لگن به دلیل فرآیند دخول واژن
واژینیسموس چگونه درمان می‌شود؟
روش‌های درمان واژینیسموس می‌تواند به خلاص شدن از درگیری با علائم دردناک و ترسناک آن کمک کند. درمان‌ها بر روی مدیریت هر گونه احساسات منفی که نفوذ واژن را احاطه می‌کنند تمرکز دارند. خانم‌ها می‌توانند تمرین‌هایی را در خانه انجام دهند تا ماهیچه‌های اطراف واژن خود را کنترل و آرام کنند. بعلاوه، فیزیوتراپی‌های لگن در کمک به آرامش خانم‌های مبتلا به واژینیسموس با ورزش، با استفاده از گشادکننده واژن و روش‌های دیگر برای کاهش اضطراب در مورد دخول، فوق العاده هستند. از روش‌های درمان واژینیسموس آر اف فرکشنال است. برای اطلاع بیشتر از این روش مقاله آیا درمان واژینیسموس با آر اف موثر است؟+ راهکار قطعی درمان واژینیسموس را مطالعه کنید.
حساسیت زدایی پیشرونده
این روش موثرترین درمان برای واژینیسموس است. در این درمان، افراد با استفاده از انگشتان یا گشادکننده‌های واژن (دیلاتورها)، به تدریج با لمس واژینال و در نهایت دخول به واژن احساس راحت‌تری می‌کنند و میزان ترس از دخول آنها کمتر می‌شود.
سکس تراپی
این شکل از گفتار درمانی توسط یک مشاور سکس تراپ به اطلاع بیماران در مورد آناتومی بدن و ناحیه تناسلی آنها کمک می‌کند و احساسات آنها را پیرامون بدن و زندگی جنسیشان بهبود می‌بخشد. این روش اغلب به زنانی که واژینیسموس آنها با ترس یا اضطراب مرتبط است کمک می‌کند.
تمرینات کف لگن
این تمرینات به افراد کمک می‌کند تا کنترل عضلات واژن خود را دوباره به دست آورند. تمرینات رایج شامل تمرینات کگل و تمرکز حواس و تنفس عمیق است.
به نظر می‌رسد این درمان‌ها بسیار متفاوت از یکدیگر هستند، اما همه بر توقف اسپاسم عضلانی دردناک و غیرارادی تمرکز دارند. درمان‌های واژینیسموس نیاز به زمان و حوصله دارند، اما میزان موفقیت آنها به حد فوق‌العاده بالای 90 درصد است.
بوتاکس واژن برای چیست؟
پیش از توضیح بوتاکس واژن برای درمان واژینیسموس باید گفت که در طول 3 دهه گذشته، استفاده از بوتاکس ناحیه تناسلی زنان برای مدیریت اختلالات درد جنسی دیگر، اختلالات بیش فعالیت دستگاه تناسلی ماندگار، توصیف شده است. در سال 1997، Brin و Vapnek برای اولین بار استفاده از Botox را در مدیریت اختلال شدید عضلات کف لگن توصیف کردند. در این مورد، بعد از 2 سال بیمار موفق به برقراری رابطه جنسی بدون بازگشت اختلال شد. برای درک استفاده از بوتاکس در سندروم درد، اهمیت دارد که مکانیسم درد با تشنج عضلانی نقاط تحریک کننده میوفیبرال و روش عملکرد بوتاکس را درک کنیم.
عامل اصلی در درد به نظر می رسد که اعصاب آن ناحیه به دلیل فشار بر روی عروق خونی عضله در موارد تشنج عضلانی اتفاق می‌افتد. در یک عضله‌ای که بیش از حد فعال است، فشار بر عصب ممکن است اتفاق بیفتد که باعث درد می شود. بوتاکس ممکن است فعالیت بیش از حد عضله را تسکین دهد و درد ناشی از فشار بر عضلات و اعصاب را کاهش دهد. آزادسازی تنش عضلانی با بوتاکس منجر به بهبود گردش خون و شکست چرخه وحشتناک تشنج و درد می‌شود. به همین جهت از بوتاکس واژن برای درمان واژینیسموس استفاده می‌شود.
استفاده از بوتاکس برای واژینیسموس
یکی از زمینه‌های هیجان انگیز تحقیقات سلامت جنسی، استفاده از بوتاکس برای درمان واژینیسموس است. بوتاکس به دلیل استفاده از آن برای کاهش خطوط صورت، معمولاً به عنوان یک درمان ضد چروک در نظر گرفته می‌شود. با این حال، بوتاکس، مخفف سم بوتولینوم، همچنین برای درمان تعدادی از بیماری‌های همراه با درد مزمن استفاده می‌شود.
این روش به این دلیل استفاده می‌شود که بوتاکس عضلات هدفی را که به آن تزریق می‌شود را فلج می‌کند. در ادامه این امر از انقباض چه آگاهانه یا ناخودآگاه آنها جلوگیری می‌کند. به همین دلیل است که بوتاکس برای جلوگیری از چین و چروک مفید است و افراد پس ار تزریق آن نمیتوانند صورت خود را حرکت دهند. همچنین به همین دلیل است که برای شرایط درد مزمن مانند TMJ (درد فک)، سردرد، درد مثانه و واژینیسموس استفاده می‌شود. در نتیجه کاهش تنش در عضلات مشکل دار، درد نیز کاهش می‌یابد. برای اطلاع از هزینه بوتاکس واژن برای درمان واژینیسموس باید به دکتر متخصص زنان مراجعه کنید.
چه مدت طول می‌کشد تا بوتاکس برای واژینیسموس اثر کند؟
تا یک هفته پس از تزریق بوتاکس کاملاً اثر خواهد کرد، و شما قادر خواهید بود دستورات ارائه‌شده توسط پزشک خود را برای استفاده از دیلاتورها دنبال کنید. پس از حدود سه ماه، تأثیر بوتاکس از بین خواهد رفت، اما شما باید احساس راحت‌تری در رابطه با نفوذ واژینال داشته باشید. برای تزریق بوتاکس واژن برای درمان واژینیسموس باید به دکتر متخصص زنان مراجعه کنید.
عوارض تزریق بوتاکس برای درمان واژینیسموس
بوتاکس می‌تواند عوارض جانبی قابل توجهی ایجاد کند. بنابراین، معمولاً اولین خط درمان واژینیسموس نیست. با این حال، برخی از افراد مایل یا قادر به انجام سایر درمان‌های واژینیسموس نیستند. برای آنها، درمان بوتاکس می‌تواند تأثیر مثبتی داشته باشد. استفاده از بوتاکس برای درمان واژینیسموس شامل چندین مرحله تزریق دارو است. بوتاکس در چندین نواحی عضله بولبواسپونژیوز تزریق می‌شود. این عضله‌ای است که به دور ورودی واژن می پیچد. اگر عضلات دیگر در ایجاد اسپاسم واژن نقش داشته باشند، ممکن است از تزریق‌های بیشتر برای شل کردن سایر عضلات استفاده شود.
درمان بوتاکس معمولا به تنهایی انجام نمی‌شود. در عوض، اغلب با روان درمانی و استفاده از گشادکننده‌های واژن ترکیب می‌شود تا افراد بتوانند با فرآیند دخول احساس راحت‌تری داشته باشند. مدت زمان تزریق بوتاکس بین 2 تا 4 ماه است. با این حال، اثرات درمان آن ممکن است بیشتر طول بکشد. این مدت زمان احتمالاً به دلیل ترکیبی از روش‌های کاهش اضطراب و بازآموزی عضلات است. بوتاکس آرامش اولیه و فقدان درد در هنگام دخول را فراهم می‌کند که به بدن اجازه می‌دهد بدون تنش به این احساسات عادت کند.
بهتر است عوارض جانبی استفاده از بوتاکس برای درمان واژینیسموس می‌تواند شامل بی اختیاری ادرار و تاری دید باشد. پیش از تزریق حتما باید با یک متخصص زنان مشورت کنید تا به این نتیجه برسید که این روش درمان بهترین گزینه برایتان خواهد بود.
آیا واژینیسموس منجر به سایر اختلالات سلامتی می‌شود؟
واژینیسموس که ممکن است ناشی از اختلالات اضطرابی باشد، می‌تواند علائم اضطراب را افزایش دهد. یک مطالعه اخیراً نشان داد که افراد مبتلا به واژینیسموس با نگرش منفی نسبت به خود دست و پنجه نرم می‌کنند که این موضوع به نوبه خود می‌تواند منجر به تشدید مشکلات سلامت روان مانند اضطراب شود. به طور خاص، افراد مبتلا به واژینیسموس اضطراب زیادی در مورد فرآیند دخول دارند، و برخی ممکن است حملات پانیک را در حین رابطه تجربه کنند.
واژینیسموس همچنین می تواند منجر به مشکلات مربوط به باروری، افزایش مشکلات باروری و افزایش میزان سزارین شود. علاوه بر این، افراد مبتلا به واژینیسموس نیز کمتر به پزشک زنان مراجعه می‌کنند زیرا از انجام معاینات داخلی لگن می‌ترسند، که این موضوع آنها را در معرض خطر ابتلا به سرطان ناشناخته دهانه رحم، عفونت‌های منتقل شده مقاربتی و موارد دیگر قرار می‌دهد.
درمان واژینیسموس با بوتاکس چقدر موثر است؟
یک بررسی از مطالعات در سال 2018 به بررسی چندین آزمایش بالینی که از بوتاکس به عنوان یک درمان برای واژنیسموس استفاده شده بود، پرداخت. در یک مطالعه، تزریقات بوتاکس برای 24 خانم مبتلا به واژنیسموس استفاده شد. بیماران به مدت یک سال نظارت می‌شدند. حدود 95٪ نشان دادند کمترین مقاومتی به آزمون‌های واژینال داشتند و 75٪ پس از تزریق اول رضایت جنسی قابل قبولی را نشان دادند. مورد دیگری به 13 خانم مبتلا به واژنیسموس نگاه کرد. هشت نفر از بیماران تزریقات بوتاکس دریافت کردند در حالی که پنج نفر دیگر تزریق‌های محلول نمکی دریافت کردند. پس از سه ماه، همه بیماران بوتاکس گزارش دادند که رابطه جنسی آنها کیفیت قابل قبولی داشته است. گروه کنترلی که محلول نمکی دریافت کرد هیچ بهبودی ندید. یک مطالعه در سال 2022 به تحلیل 99 بیمار که برای واژنیسموس تزریقات بوتاکس دریافت کرده‌اند، پرداخت. برخی از آنها 150 واحد توکسین بوتولینوم دریافت کردند و برخی دیگر 200 واحد. بهبودهای قابل توجهی در هر دو گروه مشاهده شد، اما تفاوت معنی‌داری بین کسانی که دوز کم و دوز بالای بوتاکس دریافت کردند، وجود نداشت.
تأثیر واژینیسموس بر رابطه جنسی
واژینیسموس می‌تواند بر زندگی جنسی، روابط و اعتماد به نفس شما تأثیر بگذارد. گاهی اوقات، زمانی که در حال مقابله با یک وضعیت پزشکی هستید که مانع از لذت بردن از دخول شما می‌شود، احساس صمیمی بودن با شریک جنسی‌تان غیرممکن است. مهم نیست که چقدر واژینیسموس ناامید کننده می‌شود، مهم است که به یاد داشته باشید که شما هرگز برای دردی که تجربه می‌کنید مقصر نیستید. برقراری ارتباط با نیازهای خود با شریک زندگی و متخصصین شجاعت می‌خواهد و فرآیند درمان به صبر نیاز دارد. شما می‌توانید کنترل بدن خود را دوباره به دست آورید و برای درخواست کمک هیچ وقت دیر نیست.
جمع بندی و راهنمای مراجعه به پزشک
همه متخصصین زنان در تشخیص و درمان واژینیسموس آموزش ندیده‌اند. اگر احساس می‌کنید علائم این بیماری را دارید و پاسخ‌های درستی از پزشک خود دریافت نمی‌کنید، به شما توصیه می‌کنیم برای اطلاع از نحوه تزریق بوتاکس به واژن به متخصصین زنان در زمینه بیماری‌های کف لگن مراجعه کنید. مشاوره تلفنی پزشکی زنان به شما کمک می‌کند تا فرآیند درمانی شما با کیفیت هر چه بهتر اتفاق بیافتد.
