چه در حال تلاش برای باردار شدن باشید، چه در آینده بخواهید برای بارداری اقدام کنید یا به شما توصیه شده است که پروژسترون مصرف کنید، دانستن هر چه بیشتر در مورد علم پشت این هورمون کمک می‌کند تا بتوانید بهترین فرصت استفاده از آن را به خود بدهید. پس بیایید در این رابطه پروژسترون را بررسی کنیم.
پروژسترون نقش مهمی دردرمان ناباروری زنان دارد زیرا از لانه گزینی تخمک در رحم و بارداری پشتیبانی می‌کند. در واقع، اگر پروژسترون کافی ندارید، ممکن است برای باردار شدن یا باردار ماندن دچار مشکل شوید. بعد از اینکه یکی از تخمدان‌های شما تخمک آزاد کرد، سطح پروژسترون شما باید افزایش یابد. سپس پروژسترون به رحم کمک می‌کند تا پذیرا شود تا تخمک بارور شده بتواند با موفقیت لانه گزینی کند. بدون پروژسترون کافی، تخمک نمی‌تواند در دیواره رحم کاشته شود.
یک شبکه هورمونی نسبتاً پیچیده در بدن شما وجود دارد که بر باروری شما تأثیر می‌گذارد. پروژسترون یکی از این هورمون‌ها است و توسط جسم زرد که از فولیکول خالی تخمدان تشکیل می‌شود، ترشح می‌شود. به همین دلیل، اغلب به عنوان “هورمون بارداری” شناخته می‌شود. پروژسترون از مراحل اولیه بارداری شما حمایت می‌کند و تغییر (کاهش) سطح پروژسترون همان چیزی است که باعث شروع قاعدگی می‌شود. در نتیجه همانطور که گفته شد، پروژسترون هورمونی است که نقش مهمی در سیستم تولید مثل شما ایفا می‌کند. هورمون‌ها پیام رسان‌های شیمیایی هستند که به بدن شما می‌گویند چگونه کار کند. پروژسترون در روند قاعدگی تأثیرگذار است و به حفظ مراحل اولیه بارداری کمک می‌کند.
سطح طبیعی پروژسترون چیست؟
بالا و پایین رفتن سطح پروژسترون در طول چرخه قاعدگی طبیعی است. سطح پروژسترون پس از تخمک گذاری بالا می‌رود و باید به اندازه کافی بالا باشد تا برای لانه گزینی موفقیت آمیز تغییرات مهمی در پوشش رحم ایجاد کند. اگر باردار هستید، سطح پروژسترون همچنان بالا خواهد رفت.
اگر می‌خواهید بدانید که آیا سطح پروژسترون شما در حدی است که باید باشد، با پزشک خود صحبت کنید. علائم پروژسترون پایین شامل دوره‌های قاعدگی نامنظم، سردرد، افزایش وزن، گرگرفتگی، سقط جنین، لکه بینی در دوران بارداری یا ناباروری و مشکل در باردار شدن است.
کم شدن پروژسترون می‌تواند در نتیجه مواردی مانند استرس یا چاقی باشد که با ایجاد تغییر در سبک زندگی قابل درمان است. اما پایین بودن پروژسترون همچنین می‌تواند نتیجه سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) به دلیل مقاومت به انسولین باشد که اغلب با متفورمین درمان می‌شود. متأسفانه، متفورمین مقاومت به انسولین را در PCOS به طور کامل درمان نمی‌کند و می‌تواند عوارض جانبی غیرقابل کنترلی داشته باشد. اینوفولیک آلفا یک راه طبیعی برای کاهش مقاومت به انسولین و مدیریت علائم PCOS بدون عوارض جانبی است.
هدف اصلی پروژسترون چیست؟
عملکرد اصلی پروژسترون آماده کردن آندومتر (پوشش رحم) برای کاشت و رشد تخمک بارور شده است. اگر بارداری اتفاق نیفتد، آندومتر که دیواره رحم می‌باشد در طول دوره قاعدگی شما ریزش می‌کند. اگر بارداری رخ دهد، پروژسترون برای حمایت از بارداری افزایش می‌یابد.
پروژسترون و قاعدگی
تخمک‌گذاری (زمانی که تخمدان شما تخمک آزاد می‌کند) در اواسط چرخه قاعدگی فرد اتفاق می‌افتد. جسم زرد از فولیکول خالی تخمک تشکیل شده و شروع به تولید پروژسترون می‌کند. جسم زرد شما یک غده موقتی است که در صورت وقوع حاملگی در طول آن چرخه به حمایت از شروع بارداری کمک می‌کند. پروژسترون با ضخیم شدن پوشش رحم شما و ایجاد محیط مناسب برای کاشت تخمک بارور شده عمل می‌کند.
اگر تخمک در آن چرخه بارور نشود (به این معنی که باردار نمی‌شوید)، جسم زرد تجزیه می‌شود که سطح پروژسترون را کاهش می‌دهد. کاهش سطح پروژسترون به این معنی است که پوشش رحم شما نازک شده و از بین می‌رود و باعث شروع دوره قاعدگی شما می‌شود.
پروژسترون در دوران بارداری
اگر تخمک توسط اسپرم بارور شود و لقاح اتفاق بیفتد، جسم زرد تجزیه نمی‌شود و به تولید پروژسترون بیشتر ادامه می‌دهد. پوشش رحم شما ضخیم و غنی از رگ‌های خونی است که مواد مغذی را برای تخمک بارور شده (که اکنون یک جنین است) فراهم می‌کند. هنگامی که جفت تشکیل شد، تولید پروژسترون را بر عهده خواهد گرفت.
در طول بارداری، سطح پروژسترون در هر سه ماهه افزایش می‌یابد و در سه ماهه سوم بارداری (هفته‌های 28 تا 40 بارداری) به بالاترین سطح خود می‌رسد. سطح پروژسترون در سال‌های منتهی به یائسگی، زمانی که تخمک گذاری متوقف می‌شود، کاهش می‌یابد.
پروژسترون در بارداری چه می‌کند؟
پروژسترون در حمایت از بارداری بسیار مهم است زیرا پوشش داخلی رحم شما را ضخیم می‌کند. پوشش ضخیم رحم به تخمک بارور شده کمک می‌کند تا به جنین و سپس به نوزاد کامل تبدیل شود.
سطح پروژسترون در دوران بارداری همچنان افزایش می‌یابد. سطوح بالای پروژسترون مانع از تخمک گذاری بدن شما در دوران بارداری می‌شود. همچنین انقباضات رحمی را سرکوب می‌کند که به شما کمک می‌کند از زایمان زودرس جلوگیری کنید. در نهایت، پروژسترون به آمادگی پستان‌ها برای شیردهی آماده شوند. از آنجایی که پروژسترون در حفظ مراحل اولیه بارداری بسیار مهم است، سطح پایین پروژسترون ممکن است باردار شدن را برای شما سخت کند و ممکن است شما را در معرض خطر سقط جنین قرار دهد.
پروژسترون در بدن چه تأثیراتی دارد؟
پروژسترون چندین کار انجام می‌دهد، از جمله:
- ضخیم کردن پوشش داخلی رحم برای لانه گزینی تخمک
- تنظیم خونریزی در دوران قاعدگی
- حمایت از بارداری
- کمک به بهبود خلق و خوی شما
- حمایت از عملکرد تیروئید
- حمایت از شیردهی
بدن شما چگونه پروژسترون تولید می‌کند؟
غده ای به نام جسم زرد پروژسترون تولید می‌کند. جسم زرد شما یک غده موقتی است که پس از تخمک گذاری (آزاد کردن تخمک از تخمدان) ایجاد می‌شود. این مسئول حفظ سطح پروژسترون پس از لقاح برای حمایت از بارداری است. همچنین غدد فوق کلیوی و جفت شما نیز پروژسترون می‌سازند.
اختلالات رایج مرتبط با پروژسترون چیست؟
کم شدن پروژسترون می‌تواند بدن شما را به طرق مختلف تحت تاثیر قرار دهد و گاهی باعث علائم قابل توجهی شود. سطوح بالای پروژسترون معمولاً تأثیر منفی بر سلامت شما ندارد. در موارد نادر، می‌تواند نشانه ای از سرطان تخمدان یا سرطان آدرنال باشد.
علائم میزان پروژسترون کم در افرادی که باردار نیستند عبارتند از:
- قاعدگی‌های نامنظم
- مشکل در باردار شدن
- تغییرات خلقی، اضطراب یا افسردگی
- مشکل خواب
- گرگرفتگی
سطح پروژسترون پایین در بارداری به چه معناست؟
از آنجایی که پروژسترون پوشش داخلی رحم شما را در دوران بارداری حفظ می‌کند تا جنین بتواند رشد کند، سطح پایین آن می‌تواند باردار ماندن را برای شما سخت کند. سطح پروژسترون را تا زمانی که برای زایمان آماده شوید بالا بماند. اگر سطح پروژسترون پایینی دارید، در معرض خطر عوارض بارداری مانند موارد زیر خواهید شد:
- حاملگی خارج از رحم
- سقط جنین
- زایمان زودرس
چه زمانی باید پروژسترون مصرف کرد؟
برخی از زنان نیاز به مصرف مکمل‌های پروژسترون دارند. پزشک ممکن است پروژسترون را در موارد زیر تجویز کند:
- علائم پیش یائسگی (انتقال به یائسگی) را دارید
- باید چرخه قاعدگی خود را تنظیم کنید به دلیل نامنظمی عادت ماهیانه
- نیاز به جلوگیری از بارداری دارید
پروژسترون در دوران پیش از یائسگی چه کاربردی دارد؟
هنگامی که به سن یائسگی نزدیک میشوید، تخمدان‌های شما دیگر سطوح بالایی از استروژن و پروژسترون تولید نمی‌کنند. تغییرات در این سطوح هورمونی می‌تواند علائم ناراحت کننده ای ایجاد کند. علائم رایج عبارتند از:
- گرگرفتگی
- تعریق شبانه و
- خشکی واژن
- ناراحتی در حین رابطه جنسی
پزشک شما ممکن است هورمون درمانی پروژسترون استروژن (EPT) را برای تسکین این علائم توصیه کند. این شکل از هورمون درمانی که درمان ترکیبی نیز نامیده می‌شود، ترکیبی از هورمون‌های استروژن و پروژسترون است.
آیا پروژسترون باعث افزایش وزن می‌شود؟
افزایش وزن یک عارضه جانبی مستقیم پروژسترون نیست. در حالی که هورمون‌ها به طور کلی می‌توانند بر سطح گرسنگی و وزن شما تأثیر بگذارند، داشتن پروژسترون بیش از حد یا خیلی کم به تنهایی معمولاً دلیلی برای افزایش وزن نیست.
آیا پروژسترون شما را خسته می‌کند؟
بله، سطوح پروژسترون ممکن است شما را بیشتر احساس خستگی کند.
تفاوت بین پروژسترون و پروژستین چیست؟
پروژستین شکل مصنوعی (مصنوعی) پروژسترون است. دانشمندان در آزمایشگاه پروژسترون را به صورت مصنوعی تولید کردند. اگر بدن شما به تنهایی پروژسترون کافی تولید نمی‌کند، پزشک شما از نوع مصنوعی آن استفاده می‌کنند. پروژستین به صورت قرص، ژل واژینال، تزریقی و دستگاه‌های داخل رحمی (IUD) در دسترس است. پزشک ممکن است به شما پروژستین را برای موارد زیر بدهد:
- کنترل تولد
- درمان جایگزینی هورمونی
- خونریزی غیر طبیعی واژن
- قاعدگی نامنظم
- درمان انواع خاصی از سرطان
پروژسترون چگونه با استروژن کار می‌کند؟
پروژسترون و استروژن مانند هم تیمی‌های هورمونی در بدن شما هستند. آنها برای تنظیم برخی فرآیندهای بدن مانند قاعدگی با هم کار می‌کنند. اگر سطح پروژسترون پایینی دارید، استروژن غالب است و فرآیندهای بدن شما تنظیم نمی‌شود. وقتی این اتفاق می‌افتد، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- پریودهای نامنظم
- حساسیت سینه
- افسردگی یا تغییرات خلقی
- مشکلات کیسه صفرا
- میل جنسی کم
پروژسترون و استروژن همچنین در درمان ترکیبی جایگزینی هورمون (HRT)، که علائم یائسگی را درمان می‌کند، با هم کار می‌کنند. آنها با هم در برخی از داروهای ضد بارداری خوراکی (قرص‌های ضد بارداری) برای جلوگیری از بارداری کار می‌کنند.
آیا غذاهای خاص می‌توانند به طور طبیعی پروژسترون را افزایش دهند؟
اگرچه تحقیقات محدود است، خوردن غذاهای حاوی ویتامین‌های خاص ممکن است به حمایت از سطح پروژسترون سالم کمک کند که در ادامه توضیح داده شده:
- روی: گوشت گاو، صدف، بادام هندی، نخود، عدس و تخم مرغ
- ویتامین C: مرکبات، فلفل، توت فرنگی و کلم بروکلی
- ویتامین B: هویج، اسفناج، گردو و مرغ (مرغ و بوقلمون)
- منیزیم: سبزیجات سبز، آجیل، دانه‌ها و لوبیا
پروژسترون نقش مهمی در چرخه قاعدگی و بارداری شما دارد. پروژسترون پوشش سالم رحم را برای حمایت از تخمک و جنین ایجاد می‌کند. اگر سطح پروژسترون در دوران بارداری خیلی کم باشد، می‌تواند باعث عوارضی مانند خونریزی یا سقط جنین شود. پزشکان ممکن است مکمل‌های پروژسترون را برای تنظیم چرخه قاعدگی، کاهش علائم یائسگی یا به عنوان داروی کنترل بارداری تجویز کنند. همچنین در صورت تمایل به پایان بارداری از آمپول پروژسترون برا سقط جنین استفاده می‌شود. اگر در مورد پروژسترون یا نقش آن در بدن خود سوالی دارید با پزشک متخصص زنان صحبت کنید. شما می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین پزشکی تلفن خونه کمک بگیرید.
