همه افراد از تمامی نژادها، قومیت‌ها، جنسیت‌ها و در همه سنین می‌توانند تحت تاثیراختلالات و چالش‌های سلامت روان قرار بگیرند. اگر احساس می‌کنید فرزند نوجوان شما با چالش‌های نوجوانی و مشکلات سلامت روان دست‌وپنجه نرم می‌کند، حتما از روانپزشک متخصص نوجوانان کمک بگیرید.
در این مقاله به تاثیر مشاوره روانپزشکی بر مشکلات نوجوانان، چالش‌های رفتاری نوجوانان و راهکارهای حل چالش‌های نوجوانان می‌پردازیم.
چالش‌های نوجوانی چیست؟
نوجوانی مرحله عبور از کودکی و ورود به بزرگسالی است. نوجوانان دچار تغییرات فیزیکی، شناختی و روانی-اجتماعی می‌شوند. در دوران نوجوانی، فرد ویژگی‌های جدیدی را کسب می‌کند که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- تمایل به آزمایش کردن
- جستجو و رفتن به دنبال تجربیات جدید
- آسیب‌پذیری بالا
- درک پایین از خطر
- اشتیاق شدید به پیدا کردن استقلال
- جستجوی درونی برای یافتن هویت خود که به تدریج، شخصیت را در طول سال‌های رشد شکل می‌دهد.
نوجوانی مرحله مهمی در زندگی است که با بلوغ جسمانی مشخص می‌شود. عبور از نوجوانی منجر به افزایش آگاهی و بالا رفتن سطح تعاملات اجتماعی و عاطفی با هم سن و سالان و بزرگسالان می‌شود.
نوجوانان ممکن است با چالش‌های تحصیلی و عاطفی روبرو شوند. نوجوانان شخصیت جستجوگر و کنجکاو دارند و در این سنین به جستجوی مهارت‌ها، استعدادها می‌پردازند و هویت اجتماعی آن‌ها شروع به شکل‌گیری می‌کند. نوجوانی مرحله رشد است و فرد را برای نقش‌ها و مهارت‌های بزرگسالی و نحوه برخورد با فشارها و چالش‌های زندگی آماده می‌کند. با این حال، عبور از این مرحله ممکن است با چالش‌های رفتاری نوجوانان و مشکلات روحی نوجوانان همراه باشد. برخی از این چالش‌ها باعث ناسازگاری و افزایش خطر خودکشی می‌شوند. عبور از این مرحله با حفظ سلامت روان، به ارتقا سلامت اعصاب و روان در بزرگسالی کمک می‌کند.
فرق روانپزشک متخصص نوجوانان با روانشناس چیست؟
روانشناس کودک و نوجوانان در واقع همان درمانگر است که پس از کسب مدرک دکترا (Ph.D. یا Psy.D) در زمینه حل مسائل و مشکلات کودک و نوجوان فعالیت می‌کند. روانشناس حداقل چهار سال تحصیلات تکمیلی، کارآموزی بالینی و دوره تخصصی در یک حوزه خاص را می‌گذارند، اما پزشک نیست. روانشناس کودک و نوجوانان معمولاً در درمان، از رویکردهای مبتنی بر رفتار استفاده می‌کند.
روانپزشک متخصص نوجوانان ابتدا به مدت ۷ سال دوره پزشکی عمومی و سپس ۴ سال دوره تخصصی روانپزشکی را می‌گذارند.
چالش‌های نوجوانی چقدر شایع است؟
تقریبا ۱۰ الی۲۰ درصد از نوجوانان در جهان از اختلال سلامت روان رنج می‌برند. اما در بیشتر مواقع، تشخیص داده نمی‌شود و به موقع تحت درمان قرار نمی‌گیرند. اگر علائم مشکلات روحی نوجوانان پررنگ نباشند، ممکن است مهم شمارده نشوند. در بسیاری از خانواد‌ها ترس از قضاوت جامعه از تربیت نوجوانان توسط والدین، مانع از جستجوی کمک تخصصی می‌شود.
ابعاد مشکلات روحی نوجوانان
اختلالات اعصاب و روان در حدود ۲۰ درصد از جمعیت نوجوانان بروز می‌کنند؛ با این حال، شیوع و الگوی مشکلات روحی نوجوانان و چالش‌های رفتاری نوجوانان متفاوت است. تقریباً ۵۰٪ از اختلالات اعصاب و روان در بزرگسالان قبل از سن ۱۴ سالگی آغاز می‌شود. اختلالات اعصاب و روان در دوران کودکی از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
مشکلات روحی نوجوانان و چالش‌های نوجوانی غالباً چیست؟
امروزه، شیوع اختلالات افسردگی بیشتر از قبل است و بیشتر شاهد بروز اختلالاتی مانند خودکشی، اختلالات غذا خوردن و اعتیاد به مواد مخدر هستیم. نرخ شیوع این اختلالات با افزایش سن بالا می‌رود به گونه‌ای که در اواخر نوجوانی نسبت به دوران کودکی شیوع آن حدود ۵ الی ۱۰ برابر می‌شود. افسردگی و استرس در میان دختران نوجوانی که به مدرسه می‌روند، رایج‌تر است. بسیاری از نوجوانان مبتلا به افسردگی، همزمان دچار سایر اختلالات اعصاب و روان مانند اختلالات اضطرابی، اختلالات رفتاری، اعتیاد به مواد و اختلالات شخصیت هستند. اختلالات اضطرابی در نوجوانان رایج است؛ بنابراین، کمک به نوجوانان مضطرب و پیشگیری از افسردگی نوجوان از اهمیت بالایی برخوردار است.
مسئله دیگری که بسیار حائز اهمیت است، سوء استفاده جنسی است. تقریباً یک‌سوم از نوجوانان در مقطع دبیرستان نوعی سوء استفاده جنسی را تجربه کرده‌اند و ۶٪ مورد تجاوز جنسی قرار گرفته‌اند.
مشکلات روحی شایع در نوجوانان کدام‌اند؟
هر نوجوانی با هر شرایط خانوادگی، ممکن است تحت تاثیرچالش‌های نوجوانی قرار گیرد. با این حال، مشکلات دوران کودکی و وضعیت اقتصادی-اجتماعی ضعیف احتمال بروز مشکلات روحی نوجوانان را بالا می‌برد. درک ریشه و علت چالش‌های رفتاری نوجوانان، اولین قدم برای کمک به آن‌ها است. برخی از شایع‌ترین اختلالات اعصاب و روان در نوجوانان عبارتند از:
- اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی (ADHD)
- اضطراب
- افسردگی
- اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- سندروم تورِت یا نشانگان توره
- اختلال سلوک (CD)
- اختلال نافرمانی مقابله‌ای (ODD)
- سوء‌مصرف مواد
چالش‌های نوجوانی و مشکلات روحی نوجوانان بسیار شایع است. متاسفانه، این مشکلات در بسیاری از موارد تشخیص داده نمی‌شوند و درمان نمی‌شوند.
چگونه چالش‌های نوجوانی و مشکلات روحی نوجوانان تشخیص دهیم؟
کودکان و نوجوانان تغییرات زیادی را در این سنین تجربه می‌کنند؛ بنابراین، تشخیص اینکه چه زمان فرزندتان نیاز به روانپزشک متخصص نوجوانان دارد، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در صورت مشاهده علائم زیر در فرزند نوجوانتان، از روانپزشک متخصص نوجوانان کمک بگیرید:
- اختلال در انجام کارهای روزمره
- از انجام دادن کارهایی که قبلاً از آن‌ها لذت می‌بردد، دیگر لذت نمی‌برد.
- افکار خودکشی یا آسیب به خود
- توهم مانند دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند.
- نگرانی و ترس‌های شدیدی که بر زندگی روزمره آن‌ها تأثیر منفی می‌گذارد.
- اختلال در تمرکز به گونه‌ای که آن‌ها را در معرض خطر قرار دهد یا بر عملکرد او در مدرسه تأثیر منفی بگذارد.
- سو مصرف مواد مخدر یا الکل
- علائم غم و گوشه‌گیری که به مدت حداقل دو هفته طول بکشد.
- تغییرات شدید در رفتار یا شخصیت
- نیاز به کمک متخصص روانپزشکی علیرغم مراجعه به درمانگر .
راهکارهای حل چالش‌های نوجوانان چیست؟
- با پرسیدن از نوجوان درباره احساساتش، با او ارتباط بگیرید. شنونده خوبی باشید و پاسخ‌های همدلانه بدهید.
- سوالات باز بپرسید و به پاسخ‌هایشان توجه کنید. بسیاری از نوجوانان می‌گویند بزرگسالان ممکن است بشنوند، اما واقعاً گوش نمی‌دهند.
- قضاوت نکنید و نگرانی‌هایشان را نادیده نگیرید. درک نوجوانان از واقعیت متفاوت است و زندگی ممکن است برایشان بسیار سخت باشد.
- برای نوجوان خود محدودیت‌ها، مرزها و انتظاراتی تعیین کنید. این چارچوب به نوجوانان کمک می‌کند تا بفهمند محدودیت چیست. حتی اگر چارچوب را رعایت نکنند.
- وقتی به کسی برای صحبت کردن نیاز دارند، در دسترس باشید؛ زیرا به آن‌ها نشان می‌دهد شما به آن‌ها و آنچه در زندگی‌شان می‌گذرد، اهمیت می‌دهید.
- نوجوان را تشویق کنید تا مسئولیت‌های بیشتری را بر عهده بگیرد و مسیر خود را در زندگی انتخاب کند. بگذارید اشتباه کند و اگر نیاز داشت، درخواست کمک کند. اگر فرصتی برای اشتباه کردن نداشته باشد، نمی‌تواند یاد بگیرد و رشد کند و این بخشی از زندگی است.
چگونه با چالش‌های رفتاری نوجوانان برخورد کنیم؟
نقش خانواده در رفع مشکلات روانی نوجوانان بسیار پررنگ است. والدین می‌توانند از شرکت در گروه‌های حمایتی والدین و مشاوره با متخصص روانپزشکی بهره‌مند شوند. چالش‌های نوجوانی هم نوجوانان و هم والدین را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
نوجوانان قادرند با کمک راهکارهای حل چالش‌های نوجوانان به همراه حمایت خانواده، خودکفا شوند. برخی از راهکارهای حل چالش‌های نوجوانان برای کمک به عبور از این دوران سخت و چالش برانگیز عبارتند از:
- تشویق به برقراری ارتباط با خانواده
- تعیین محدودیت‌ها
- حمایت عاطفی
- تشویق به استقلال
همچنین از تاثیر مشاوره روانپزشکی بر مشکلات نوجوانان برای پیشگیری از مشکلات روحی نوجوانان مانند افسردگی غافل نشوید.
آیا مشاوره آنلاین برای مشکلات نوجوانان موثر است؟
امروزه، چالش‌های رفتاری نوجوانان و اینکه چگونه با چالش‌های رفتاری نوجوانان برخورد کنیم، مشکل اصلی بسیاری از خانواده‌ها است. از طرفی، دسترسی به روانپزشک متخصص نوجوانان برای خانواده‌هایی که در روستا زندگی می‌کنند یا کم‌درآمد هستند، مشکل است. مشاوره روانپزشکی تلفنی یکی از موثرترین راهکارهای حل چالش‌های نوجوانان است. در صورتی شرکت در جلسات حضوری روان‌درمانی برای نوجوان شما مشکل باشد، مشاوره روانپزشکی برای کودکان به صورت آنلاین و تلفنی راه حل مناسبی برای والدین است. برای کسب اطلاعات بیشتر، به راهنمای مشاوره روانپزشکی برای کودکان مراجعه کنید.
جمع بندی و راهنمای مراجعه به روانپزشک متخصص نوجوانان
چالش‌های رفتاری نوجوانان و راهکارهای حل چالش‌های نوجوانان دغدغه اصلی بسیاری از والدین است. در این مقاله در مورد راهنمای انتخاب روانپزشک برای نوجوانان، راهکارهای حل چالش‌های نوجوانان، نقش خانواده در رفع مشکلات روانی نوجوانان و تاثیر مشاوره روانپزشکی بر مشکلات نوجوانان صحبت کردیم. توجه به رفتار و احساسات فرزندتان بسیار مهم است. بی‌توجهی و نادیده گرفتن چالش‌های نوجوانی، خطر ابتلا به اختلالات اعصاب و روان را افزایش می‌دهد.
