عقب افتادن قاعدگی برای هر خانمی باعث ایجاد استرس و نگرانی می‌شود. بارداری تا کنون از شایع‌ترین دلایل عقب افتادن پریود در نظر گرفته می‌شود. با این حال، سایر عوامل پزشکی و شیوه زندگی نیز می‌توانند بر چرخه قاعدگی شما تأثیر بگذارند و پریود شما را به تاخیر بیندازند. همچنین علت تأخیر در این موضوع ممکن است به دلیل روش‌هایی است که قبلا به دلیل عقب انداختن پریود خود استفاده کردید و این کار باعث بی نظمی در سیکل ماهیانه شما شده است.
اگر باردار نیستید بهتر است بدانید که تغییرات وزن، بی‌نظمی‌های هورمونی و یائسگی از شایع‌ترین علل عقب افتادگی قاعدگی هستند. با این مشکلات، ممکن است تا یک یا دو ماه یک سیکل قاعدگی را از دست بدهید، یا ممکن است آمنوره کامل را تجربه کنید. آمنوره به این معنی است که برای سه ماه یا بیشتر پریود نمی‌شوید.
دلایل عقب افتادن پریود و قاعدگی چیست؟
یک سیکل قاعدگی طبیعی (روزی که پریود شما شروع می‌شود تا اولین روز قاعدگی بعدی) حدود 28 روز است. با این حال، یک چرخه طبیعی می‌تواند تا 38 روز باشد. اگر زمان وقوع سیکل شما طولانی‌تر از این یا بیشتر از حد معمول باشد، به صورت تأخیر افتاده در نظر گرفته می‌شود. دلایل مختلفی باعث عقب افتادن پریودتان می‌شود که در ادامه این مطلب به آنها می‌پردازیم.
استرس
استرس شدید تولید هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) را مختل می‌کند. این هورمون تخمک گذاری و چرخه قاعدگی را تنظیم می‌کند. استرس فیزیکی و روانی می‌تواند باعث تاخیر در پریود شود. اما سطح استرسی که می‌تواند این اثر را ایجاد کند معمولاً شدیدتر از داشتن یک روز بد است.
از دست دادن یک قاعدگی در حالی که دارید شرایط بسیار استرس زا را پشت سر می‌گذارید غیر معمول نیست. با این حال، اگر تحت استرس طولانی مدت هستید و سه دوره یا بیشتر پریودتان عقب افتاده، برنامه ریزی برای ملاقات با دکتر زنان را در نظر بگیرید. اگر تحت استرس شدید هستید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
اگر هیچ دلیل پزشکی دیگری برای عقب افتادن قاعدگی شما وجود نداشته باشد، پزشک ممکن است مشاوره‌ای را برای کمک به شما برای کمک به وضعیتتان پیشنهاد دهد. هنگامی که استرس شما به سطح قابل کنترلی بازگشت، ممکن است چند ماه یا بیشتر طول بکشد تا سیکل‌های شما دوباره منظم شوند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) دارای عدم تعادل هورمونی هستند که می‌تواند باعث تاخیر یا قاعدگی نامنظم شود. اگر سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید، احتمالاً علائم دیگری به جز سیکل قاعدگی نامنظم خواهید داشت. برخی از این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- افزایش وزن یا مشکل کاهش وزن
- ناباروری
- آکنه
- ریزش یا نازک شدن مو
- رشد مو در صورت یا بدن
چاقی
چاقی بر تنظیم استروژن و پروژسترون تأثیر می‌گذارد و ممکن است از دلایل پریود نشدن باشد. حتی ممکن است منجر به مشکلات باروری شود. کاهش وزن می‌تواند به تنظیم چرخه قاعدگی برای خانم‌هایی که اضافه وزن دارند کمک کننده باشد.
وزن کم بدن
کمبود وزن شدید با چرخه‌های منظم قاعدگی نیز تداخل دارد. وقتی بدن فاقد چربی و سایر مواد مغذی باشد، نمی‌تواند هورمون‌ها را آنطور که باید تولید کند. خانم‌هایی که بی اشتهایی (دریافت کالری بسیار کم) دارند یا یبا میزان ورزششان بسیار بیشتر از آنچه مصرف می‌کنند کالری می‌سوزانند ممکن است دچار آمنوره شوند. به طور معمول، افزایش وزن به بازگشت قاعدگی شما کمک می‌کند.
تغییرات سریع وزن به دلیل بیماری، دارو یا تغییرات رژیم غذایی نیز ممکن است در تولید یا ترشح هورمون اختلال ایجاد کند. به نوبه خود، این مورد ممکن است باعث شود که شما یک دوره عادت ماهیانه یا بیشتر را از دست بدهید.
نارسایی اولیه تخمدان
نارسایی تخمدان (POI) زمانی اتفاق می‌افتد که عملکرد طبیعی تخمدان‌ها قبل از رسیدن به 40 سالگی متوقف شود. علت POI به خوبی شناخته نشده است، اما اعتقاد بر این است که به عملکرد فولیکول‌های تخمدان مربوط می‌شود. فولیکول‌ها کیسه‌های کوچکی در تخمدان‌ها هستند که در آنها تخمک‌ها بالغ می‌شوند. در افراد مبتلا به POI، ممکن است فولیکول‌های فعال کافی وجود نداشته باشد.
بیماری‌های مزمن
برخی از بیماری‌های مزمن با اختلال در عملکرد هورمون‌های مربوط به قاعدگی می‌تواند بر چرخه قاعدگی شما تأثیر بگذارد که عبارتند از:
- تومورهای هیپوفیز (که ممکن است سرطان باشند یا نباشند)
- بیماری‌های غده فوق کلیوی
- کیست‌های تخمدان
- اختلال عملکرد کبد
- دیابت
شرایط خاصی که در بدو تولد وجود دارند، مانند سندرم ترنر و عدم حساسیت به آندروژن، معمولاً باعث مشکلات قاعدگی و باروری می‌شود. این شرایط مادرزادی اغلب با آمنوره همراه است.
بیماری‌های حاد
بیماری‌هاس حاد مانند پنومونی، حمله قلبی، نارسایی کلیه، یا مننژیت، می‌تواند منجر به کاهش وزن سریع، کمبود تغذیه یا اختلال در عملکرد هورمون‌های بدن شود. این شرایط همچنین می‌تواند منجر به عقب افتادن پریود و حتی آمنوره شوند.
ورزش شدید
ورزش شدید می‌تواند باعث تغییراتی در هورمون‌های هیپوفیز و هورمون‌های تیروئید شود که بر تخمک‌گذاری و قاعدگی تأثیر می‌گذارد. یک یا دو ساعت ورزش در روز نباید بر چرخه قاعدگی شما تأثیر بگذارد. معمولاً ساعت‌های طولانی ورزش سخت در روز باید رخ دهد تا این تغییرات هورمونی صورت گیرد.
اگر قصد دارید تا این حد ورزش کنید، ممکن است بخواهید با یک پزشک زنان و پزشک ورزشی مشورت کنید. وظیفه آنها این است که به شما کمک کنند تا تمام نیازهای فیزیکی بدنتان را که باید به آنها توجه داشته باشید، پشتیبانی کنند. این برنامه موارد زیر را شامل می‌شود:
- بهینه سازی رژیم غذایی خود با غذاهای مغذی که انرژی شما را افزایش می‌دهد
- آموزش تکنیک‌های کششی برای کاهش استرس فیزیکی
- انجام آزمایش خون برای بررسی کمبود آهن یا ویتامین، عدم تعادل هورمونی و کم آبی بد
مشکلات تیروئید
در افراد مبتلا به بیماری تیروئید هورمون‌های تیروئیدی بیش از حد یا خیلی کم ترشح می‌شود. هورمون تیروئید وظایف زیادی در بدن دارد که از جمله آنها تنظیم چرخه قاعدگی است. وقتی مقدار مناسبی از هورمون تیروئیدی ندارید، ممکن است دوره‌های پریود نامنظم داشته باشید. برخی از افراد مبتلا به بیماری تیروئید ممکن است به طور کلی پریود خود را از دست بدهند که اغلب این موضوع برای چند ماه یا بیشتر طول می‌کشد.
قاعدگی در افرادی که برای اولین بار رخ می‌دهد
یک چرخه قاعدگی طبیعی می‌تواند متفاوت باشد. این امر به ویژه در مورد زنان جوانی که به تازگی شروع به پریود شدن کرده‌اند یا برای زنانی که چندین سال است پریود نشده‌اند و دوباره شروع به قاعدگی می‌کنند صادق است.
خانم جوانی که فقط چند دوره قاعدگی داشته است ممکن است ماه‌ها بدون پریود شدن بگذرد تا زمانی که یک الگوی منظم شروع شود. باید بدانید که در صورت استفاده از داروهای ضد بارداری، هورمون درمانی یا بیماری‌های دیگر ممکن است بلافاصله دوره‌های منظم و ماهانه از سر گرفته نشود. در این شرایط باید به هر گونه علائم مانند همزمانی پریود و ترشحات سفید توجه داشته باشید. این ترشحات ممکن است طبیعی بوده یا حاکی از یک عفونت باشند.
شیر دهی و عقب افتادن پریود
ممکن است در هنگام شیردهی پریودهای سبک، پریودهایی با فواصل زمانی طولانی نسبه به هم یا آمنوره داشته باشید، به خصوص اگر فقط با شیردهی تمام کالری مورد نیاز کودک شما تامین می‌شود. بسیاری از زنان بر این باورند که شیردهی نوعی پیشگیری از بارداری است. در حالی که این روش می‌تواند شانس باردار شدن شما را کاهش دهد، اما 100٪ موثر نیست. حتی اگر در دوران شیردهی پریود نباشید، می‌توانید باردار شوید. اگر برای یک کودک دیگر آماده نیستید، باید از یک روش ضد بارداری مورد اطمینان استفاده کنید.
حاملگی خارج رحمی و عقب افتادن پریود
بارداری خارج از رحم زمانی اتفاق می‌افتد که حاملگی در خارج از دیواره رحم اتفاق می‌افتد. اگر نتیجه تست بارداری شما مثبت شد و IUD دارید، باید به پزشک خود مراجعه کنید. IUD یک وسیله‌ای است که از امکان بارداری شما جلوگیری می‌کند و توسط متخصص زنان در رحم قرار گرفته و با احتمال کمی منجر به حاملگی خارج از رحم می‌شود. عقب افتادن پریود در فردی که IUD دارد می‌تواند نشانه‌ای از این وضعیت خطرناک باشد.
علائم حاملگی خارج رحمی شامل گرفتگی در ناحیه تحتانی شکم، درد شانه، ضعف یا سرگیجه، حالت تهوع، و حساسیت سینه می‌باشد. برخی از زنان پریود نشدند، در حالی که برخی دیگر خونریزی واژینال یا لکه بینی دارند.
علاوه بر استفاده از IUD، عوامل دیگری که با حاملگی خارج از رحم مرتبط هستند عبارتند از:
- سابقه بارداری خارج از رحم
- بیماری التهابی لگن
- قرص‌های ضد بارداری فقط پروژسترون
- سابقه عفونت مقاربتی
- سابقه ناباروری
- لقاح آزمایشگاهی
- سیگار کشیدن
- اسکار لوله فالوپ به دلیل جراحی لگن یا پارگی آپاندیس
حاملگی خارج از رحم یک وضعیت تهدید کننده زندگی است. اگر پریود شما عقب افتاده است و فکر می‌کنید ممکن است در معرض خطر باشید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
در صورت عقب افتادن پریود در چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
از دست دادن پریود برای هر چند وقت یکبار معمولاً جای نگرانی نیست. اما این سؤال پیش می‌آید که عقب افتادن پریود تا چند روز طبیعی است؟ جواب این سؤال بستگی به شرایط بدنی شما دارد. به طور متوسط، یک چرخه قاعدگی 28 روز طول می‌کشد، اما 38 روز نیز می‌تواند در محدوده طبیعی باشد. طول سیکل قاعدگی شما در طول زندگیتان تغییر خواهد کرد. بنابراین در برخی مواقع، زمانی که باردار نیستید، احتمالاً قاعدگی دیررس را تجربه خواهید کرد.
به این ترتیب، اگر بیش از یک دوره پریود نشدید، یا اگر قاعدگی شما با علائم جدید یا غیرعادی همراه بود، باید مشاوره با متخصص زنان را جدی بگیرید. اگر هر یک از علائم زیر را نیز تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- سردردهای جدید یا بدتر
- تغییر بینایی
- حالت تهوع یا استفراغ
- تب
- ریزش مو
- ترشحات سینه یا تولید شیر
- رشد موهای زائد
آیا می‌توانید باردار باشید و هنوز پریود شوید؟
خیر، در دوران بارداری نمی‌توانید پریود شوید. با این حال، مقداری لکه بینی در مراحل اولیه بارداری طبیعی است. اگر خونریزی ادامه یابد یا شدید شود، ممکن است نشان دهنده یک مشکل جدی باشد.
اگر زمان پریود دیر شد چه کار کنم؟
ابتدا، اگر اخیراً رابطه جنسی داشته‌اید، آزمایش بارداری بدهید. می‌توانید به محض اینکه متوجه عقب افتادگی قاعدگی شدید، تست بارداری خانگی را انجام دهید یا برای انجام آزمایش به پزشک مراجعه کنید.
اگر به طور دیررس پریود شده‌اید و علائم غیرعادی را تجربه می‌کنید، باید به یک متخصص زنان مراجعه کنید. علائم سردردهای جدید یا بدتر شده، تغییرات در بینایی، حالت تهوع، استفراغ، تب، ریزش مو، ترشحات سینه یا تولید شیر، یا رشد موهای زائد را جدی بگیرید.
آیا استرس می‌تواند پریود شما را به تاخیر بیندازد؟
بله، استرس می‌تواند قاعدگی شما را به تاخیر بیندازد. افرادی که سطوح قابل توجه یا طولانی‌مدت استرس دارند ممکن است چرخه قاعدگی نامنظم را تجربه کنند. یک مشاور حرفه‌ای و پزشک زنان می‌تواند استراتژی‌هایی را برای مدیریت سطوح استرس بالا ارائه دهد.
آیا رابطه جنسی می‌تواند پریود شما را به تاخیر بیندازد؟
خیر. رابطه جنسی به خودی خود نمی‌تواند پریود را به تعویق بیندازد. قاعدگی را می‌توان با باردار شدن از طریق رابطه جنسی به تاخیر انداخت، اما رابطه جنسی محافظت شده نباید باعث آن شود.
دلایل زیادی برای عقب افتادن پریود وجود دارد. دلایل آن اغلب به تغییراتی در بدن مانند استرس، بیماری‌های خاص یا دارو مربوط می‌شود که باعث عدم تعادل هورمونی می‌شود. در حالی که بیشتر آنها دلیلی برای وجود خطر جدی نیستند، اگر بیش از یک دوره را به طور کامل از دست داده‌اید، به ارزیابی و درمان عقب افتادن پریود نیاز دارید.
