هر سال، نزدیک به 10 میلیون نفر به تازگی در سراسر جهان به زوال عقل مبتلا می‌شوند. در حالی که در حال حاضر هیچ درمانی برای این عارضه وجود ندارد، دانشمندان چندین دهه است که روی این بیماری تحقیق می‌کنند تا دریابند چرا این بیماری رخ می‌دهد و بدن با پیشرفت این بیماری چه می‌کند. انجمن آلزایمر گزارش می‌دهد که تحقیقات کنونی بر روی عوامل خطر اعم از فشار خون بالا تا عدم تحرک و اینکه چگونه سلامت مغز می‌تواند از شروع آن جلوگیری کند یا آن را به تاخیر بیاندازد متمرکز است.
علائم بیماری آلزایمر چیست؟
وقتی نوبت به آخرین تحقیقات زوال عقل در سراسر جهان می‌رسد، به نظر می‌رسد دانشمندان در مورد یک چیز توافق دارند آن هم پیشگیری است. چند تغییر مهم در شیوه زندگی، از غذاهایی که می‌خورید تا روش مقابله با استرس، می‌تواند به شما در کاهش عوامل خطر کمک کند. علائم بیماری آلزایمر در طی چندین سال به کندی پیشرفت می‌کند. گاهی اوقات این علائم با سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته می‌شود و ممکن است در ابتدا تا سن بالا کاهش یابد. سرعت پیشرفت علائم برای هر فردی متفاوت است. در برخی موارد، شرایط دیگر می‌تواند عامل بدتر شدن علائم باشد. این شرایط عبارتند از:
- عفونت‌ها
- سکته
- هذیان
علاوه بر این شرایط، موارد دیگری مانند برخی داروها نیز می‌توانند علائم زوال عقل را بدتر کنند. هر فرد مبتلا به بیماری آلزایمر که علائمش به سرعت بدتر می‌شود باید توسط پزشک معاینه شود تا بتوان آنها را مدیریت کرد. ممکن است دلایلی پشت بدتر شدن علائم وجود داشته باشد که قابل درمان باشد.
نگاهی عمیق به علائم بیماری آلزایمر
به طور کلی، علائم بیماری آلزایمر به 3 مرحله اصلی تقسیم می‌شود:
علائم اولیه
در مراحل اولیه، علامت اصلی بیماری آلزایمر نقص حافظه است. به عنوان مثال، فردی که مبتلا به آلزایمر اولیه است ممکن است:
- گفتگوها یا رویدادهای اخیر را فراموش کند
- وسایل را در جای اشتباه قرار دهد
- نام مکان‌ها و اشیاء را فراموش کند
- در پیدا کردن کلمه مناسب حین گفتگو دچار مشکل شود
- سوالات را تکراری بپرسد
- قضاوت ضعیفی از خود نشان می‌دهد یا تصمیم گیری برایشان سخت‌تر است
- کمتر انعطاف پذیر می‌شوند و برای امتحان چیزهای جدید مرد دتر می‌شوند
- اغلب نشانه‌هایی از تغییرات خلقی، مانند افزایش اضطراب یا بی‌قراری، یا دوره‌های سردرگمی در این مرحله وجود دارد
علائم مرحله میانی
با پیشرفت بیماری آلزایمر، مشکلات حافظه بدتر می‌شود. ممکن است فردی که به این عارضه مبتلا است به خاطر سپردن نام افرادی که می‌شناسد سخت باشد و ممکن است در شناخت خانواده و دوستان خود دچار مشکل شود. علائم دیگری نیز ممکن است ایجاد شود، مانند:
- افزایش گیجی و سرگردانی برای مثال، گم شدن، یا سرگردانی و ندانستن ساعت روز
- رفتار وسواسی، تکراری یا تکانشی
- هذیان (باور کردن چیزهایی که نادرست است) یا احساس پارانوئید و بدگمانی نسبت به مراقبان یا اعضای خانواده
- مشکلات در گفتار یا زبان (آفازی)
- خواب آشفته
- تغییرات خلق‌و‌خو، مانند نوسانات خلقی مکرر، افسردگی و احساس اضطراب، ناامیدی یا آشفتگی فزاینده
- دیدن یا شنیدن چیزهایی که دیگران نمی‌بینند (توهم)
برخی افراد همچنین دارای برخی علائم زوال عقل عروقی هستند. در این مرحله، فرد مبتلا به بیماری آلزایمر معمولاً برای ادامه زندگی روزمره نیاز به حمایت نیاز دارد. برای مثال، ممکن است برای غذا خوردن، شستن و پوشیدن لباس‌ها و استفاده از توالت به کمک نیاز داشته باشند.
علائم بعدی
در مراحل بعدی بیماری آلزایمر، علائم به طور فزاینده‌ای شدید می‌شوند و می‌توانند برای فرد مبتلا و همچنین مراقبان، دوستان و خانواده‌اش ناراحت‌کننده باشند. توهمات و هذیان‌ها ممکن است در طول بیماری بروز پیدا کنند و از بین بروند، اما با پیشرفت بیماری بدتر می‌شوند. گاهی اوقات افراد مبتلا به بیماری آلزایمر می‌توانند نسبت به اطرافیان خود خشن، خودخواه و مشکوک باشند. تعدادی از علائم دیگر نیز ممکن است با پیشرفت بیماری آلزایمر ایجاد شوند، مانند:
- مشکل در خوردن غذا (دیسفاژی)
- مشکل در تغییر موقعیت یا حرکت بدون کمک
- کاهش وزن که گاهی شدید می‌شود
- ادرار غیر عمدی (بی اختیاری ادرار) یا مدفوع (بی اختیاری روده)
- از دست دادن تدریجی گفتار
- مشکلات قابل توجه در حافظه کوتاه مدت و بلند مدت
در مراحل شدید بیماری آلزایمر، افراد ممکن است به مراقبت و کمک تمام وقت برای غذا خوردن، حرکت و مراقبت شخصی نیاز داشته باشند.
علت بیماری آلزایمر چیست؟
علت مشخصی برای بیماری آلزایمر شناسایی نشده است. تفکر فعلی این است که علت بیماری آلزایمر به دلیل ترکیبی از عوامل خطر در طول زمان ایجاد می‌شود. این عوامل شامل عوامل خطر ژنتیکی، سبک زندگی و محیطی است. بیماری آلزایمر با تجمع پروتئین در مغز مشخص می‌شود. اگرچه نمی‌توان این را در یک فرد زنده اندازه گیری کرد، اما مطالعات گسترده کالبد شکافی این پدیده را آشکار کرده است. انباشتگی به دو صورت ظاهر می‌شود:
- پلاک‌ها: رسوبات پروتئین بتا آمیلوئید که در فضاهای بین سلول‌های عصبی تجمع می‌کنند
- گره‌ها: رسوبات پروتئین تاو که در داخل سلول‌های عصبی تجمع می‌کنند
دانشمندان هنوز در حال بررسی چگونگی ارتباط پلاک‌ها و گره‌ها با بیماری آلزایمر هستند، اما به نوعی این موضوع بقای سلول‌ها را دشوار می‌کنند. کالبد شکافی نشان داده است که اکثر افراد با افزایش سن دچار برخی پلاک‌ها و گره‌ها می‌شوند، اما افراد مبتلا به آلزایمر بسیار بیشتر از افرادی که به این بیماری مبتلا نمی‌شوند، دارای این شرایط هستند. دانشمندان هنوز نمی‌دانند که چرا برخی افراد در مقایسه با دیگران به این تعداد از پلاک‌ها و گره‌ها مبتلا می شوند، اگرچه چندین عامل خطر برای بیماری آلزایمر کشف شده است که ژنتیک از جمله آن است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر نگران حافظه خود هستید یا فکر می‌کنید ممکن است زوال عقل داشته باشید، بهتر است به پزشک عمومی مراجعه کنید. اگر نگران مشکلات حافظه شخص دیگری هستید، او را تشویق کنید که یک به پزشک مراجعه کند. مشکلات حافظه فقط ناشی از زوال عقل نیست، بلکه می‌تواند ناشی از افسردگی، استرس، داروها یا سایر مشکلات سلامتی باشد. پزشک متخصص می‌تواند بررسی‌های دقیقی را برای یافتن علت آن انجام دهد و در صورت لزوم می‌تواند شما را برای آزمایش‌های بیشتر آماده کند. برای اطلاع دقیق از نحوه تشخیص بیماری آلزایمر، مشاوره با متخصص مغز و اعصاب بسیار کمک‌کننده خواهد بود.
چه عواملی باعث بروز آلزایمر می‌شود؟
سن
سن بزرگترین عامل خطر برای آلزایمر و برای بسیاری از انواع زوال عقل است. این بدان معناست که با افزایش سن، احتمال ابتلای فرد به آلزایمر بیشتر است. در سن بالای 65 سال، خطر ابتلا به آلزایمر در هر پنج سال دو برابر می‌شود. اگرچه اکثر افراد مبتلا به آلزایمر بالای 65 سال سن دارند، افراد جوانتر نیز می‌توانند به آن مبتلا شوند. حدود یک نفر از هر سه نفر مبتلا به زوال عقل با شروع جوانی آلزایمر دارند.
جنسیت
تعداد زنان بالای 65 سال مبتلا به آلزایمر دو برابر بیشتر از مردان بالای 65 سال مبتلا به آلزایمر است. این موضوع بیشتر به این دلیل است که زنان بیشتر از مردان عمر می‌کنند. با این حال، زنان بالای 80 سال هنوز کمی خطر بیشتری برای ابتلا به آلزایمر نسبت به مردان هم سن و سال خود دارند. دلایل دقیق این موضوع هنوز به طور قطعی مشخص نیست.
علاقه زیادی به این موضوع وجود دارد که چگونه یائسگی ممکن است خطر ابتلا به آلزایمر را در افراد افزایش دهد. در حالی که به نظر می‌رسد یائسگی زودرس ناشی از درمان پزشکی می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد، هنوز مشخص نیست که اگر به طور طبیعی یائسگی اتفاق بیفتد، یک عامل خطر برای ابتلا به آلزایمر نیز باشد.
ژن‌ها
ژن‌های خاصی وجود دارد که ممکن است از والدین منتقل شود (به ارث برسد) که می‌تواند بر شانس ابتلای فرد به آلزایمر تأثیر بگذارد. دو نوع از این ژن‌ها وجود دارد: ژن‌های “خانوادگی” و ژن‌های “خطر”. ژن‌های خانوادگی اگر از والدین به فرزند منتقل شوند قطعاً باعث آلزایمر می‌شوند. از 1000 نفری که آلزایمر دارند، کمتر از ده نفر از این افراد به دلیل یک ژن خانوادگی به آن مبتلا خواهند شد.
جمع‌بندی
در این مقاله در مورد علائم بیماری آلزایمر به طور کامل صحبت کردیم. دقت در مورد هر یک از این علائم در هر مرحله از بیماری بسیار اهمیت دارد. زیرا با پیشرفت علائم رویکرد‌های درمانی متفاوتی باید اتخاذ شود. در هر مرحله از بیماری مشاوره با متخصص مغز و اعصاب بسیار کمک کننده خواهد بود. شما می‌توانید در مورد مدیریت علائم لزایمر و افزایش کیفیت زندگی عزیزانتان راهنمایی‌های مفیدی دریافت کنید.
