پف زیر چشم یکی از مشکلاتی است که اغلب در دوران بارداری پیش میآید. اگرچه معمول است که زنان در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی که در این دوران رخ میدهد، پف زیر چشم و ورم پلک را تجربه کنند، اما اگر این ورم همراه با علائمی مانند سردرد شدید باشد، حتما باید به پزشک مراجعه کرد. در اکثر موارد ورم زیر چشم در این دوران از عوارض بارداری بهشمار میآید و معمولا چیز نگرانکنندهای نیست. در ادامه این مطلب بیشترین ارتباط بین بارداری و ورم زیر چشم، علتها، تدابیر پیشگیری و روشهای درمان این مشکل رایج را توضیح خواهیم داد.
علت ورم زیر چشم در بارداری چیست؟
1. تغییرات هورمونی
یکی از دلایل اصلی که زنان باردار ورم زیر چشم را تجربه میکنند، تغییرات هورمونی در بدن آنهاست. بدن در دوران بارداری سطح بالاتری از هورمونهایی مانند پروژسترون و استروژن را تولید میکند. این تغییرات هورمونی ممکن است منجر به نگهداری آب شوند که به نوبه خود میتواند ورم در اطراف چشمها را در پی داشته باشد.
زنان، زایمان و نازایی
2. کمبود خواب
خواب برای سلامتی کلی بدن بسیار حیاتی است و این موضوع بهویژه در طول دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. زنان باردار اغلب برای داشتن خواب آرام دچار مشکلاتی هستند که به دلیل عواملی مانند درد، مراجعه مکرر به دستشویی، حالت تهوع و اضطراب در مورد به دنیا آمدن نوزادشان است. کمبود خواب میتواند مشکلات زیر چشم را تشدید کند؛ زیرا بدن در حین ساعتهای محدود خواب در تلاش است تا خود را ترمیم و بازسازی کند.
3. افزایش حجم خون
حجم خون خانمها در طول بارداری حدود 50٪ افزایش مییابد تا از رشد جنین پشتیبانی کند. افزایش حجم خون میتواند منجر به گسترش عروق خونی زیر چشم شود و مشکلات چشم از جمله ورم زیر چشم را بهوجود آورد.
4. کمبود تغذیه
رژیم غذایی متعادل در طول بارداری بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا این اطمینان حاصل میشود که هم مادر و هم جنین در حال رشد، مواد مغذی مورد نیاز برای سلامتی را به اندازه کافی دریافت میکنند. کمبود مواد لازم برای بدن نظیر ویتامینها و مواد معدنی میتواند به مشکلات زیر چشم منجر شود؛ زیرا بدن در تلاش است تا پوست و عروق خونی سالم را بهطور مناسبی اطراف چشمها حفظ کند.
5. استرس و اضطراب
بارداری ممکن است دورانی پر از استرس برای بسیاری از خانمها باشد. با وجود دلواپسیهایی درباره سلامت نوزاد، نگرانیهای مالی و سازگار شدن با زندگی بهعنوان مادر، همگی باعث افزایش استرس شما میشوند. استرس و اضطراب میتواند شببیداری و کاهش ایمنی بدن را در پی داشته باشد و مشکلات زیر چشم را تشدید کند.
چگونه میتوان از ورم زیر چشم پیشگیری کرد؟
اگرچه احتمالا امکان جلوگیری کامل از مشکلات زیر چشم در طول بارداری وجود ندارد، اما خانمهای باردار میتوانند راهکارهایی را برای کاهش ورم زیر چشم در نظر بگیرند که در ادامه آنها را توضیح خواهیم داد:
- حفظ رژیم غذایی متعادل
اطمینان از رژیم غذایی متعادل که حاوی ویتامینها و مواد معدنی نظیر ویتامین K، ویتامین C، آهن و روی است، میتواند به حمایت از سلامت پوست و عروق خونی در اطراف چشمها کمک کند. خانمهای باردار همچنین باید با نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز، به اندازه کافی هیدراته بمانند تا از خطر کمبود آب در امان باشند.
- اولویتبندی خواب
ایجاد محیطی آرام و مطلوب برای خواب و تعیین روال مناسبی برای آن میتواند کیفیت خواب در طول دوران بارداری را بهبود بخشد. زنان باردار باید 7-9 ساعت خواب در شب را داشته باشند.
- به هنگام خواب سر خود را بالاتر از بدنتان قرار دهید
قرار دادن بالش اضافی زیر سر به هنگام خواب میتواند کمک کند تا تجمع مایعات اطراف چشم کاهش یابد و همین کار منجر به کاهش چین و چروک زیر چشم میشود.
- کمپرس سرد
گذاشتن کمپرس سرد بر روی چشمها به مدت 10-15 دقیقه کمک میکند تا عروق خونی تنگ شوند و میزان تورم کاهش یابد. میتوانید این کار را با قرار دادن پدهای مخصوص چشمی که بهصورت ژلهای هستند، کیسهای از نخود منجمد یا یک قاشق سرد انجام دهید.
- ماساژ ملایم اطراف چشم
ماساژ ملایم ناحیه زیر چشم با استفاده از انگشتان یا رولر جاده میتواند گردش خون را تحریک کند و تجمع مایعات را کاهش دهد.
- تمرین تکنیکهای کاهش استرس
مدیریت استرس و اضطراب در طول دوران بارداری برای حال عمومی خانمهای باردار بسیار حائز اهمیت است. زنان باردار میتوانند در کلاسهای کاهش استرس مانند یوگای قبل از زایمان، مدیتیشن و تمرینات عمیق تنفس حضور یابند تا به آرامش ذهن خود کمک کنند و خواب بهتری داشته باشند. ارتباط با شبکه دوستان، خانواده یا سایر مادران باردار نیز سبب میشود تا حمایت احساسی خوبی دریافت کنند.
- حفظ روال مراقبت از پوست
حفظ روال مداوم مراقبت از پوست میتواند به حمایت از پوست سالم ناحیه چشم کمک کند. زنان باردار باید به دنبال محصولات ملایم و مرطوبکننده بدون مواد شیمیایی و تحریککننده باشند. استفاده از کرم دور چشم بدون اسانس و بدون مواد شیمیایی مانند کرم زیر چشم طبیعی که شامل موادی مانند هیالورونیک اسید باشد، ناحیه زیر چشم را مرطوب و تغذیه میکند.
- محدود کردن مصرف نمک
مصرف اضافی نمک میتواند به انبساط مایعات و تورم بدن کمک کند. خانمهای باردار باید در مصرف نمک خود دقت لازم را به خرج دهند و تا آنجایی که ممکن است مصرف نمک را محدود کنند. مصرف غذاهای فرآوریشده و فستفود که حاوی مقدار زیادی نمک هستند، میتواند باعث تورم ناحیه چشم شود.
- ورزش منظم
ورزش ملایم و منظم میتواند به بهبود گردش خون و جلوگیری از افزایش مایعات در سراسر بدن از جمله منطقه زیر چشم کمک کند. خانمهای باردار باید با مشورت پزشک خود برنامه ورزشی مناسبی را بر اساس نیازها و مراحل بارداری خود در نظر بگیرند.
هرچند که تورم زیر چشم عارضهای شایع در طول دوران بارداری است، اما درک علتها و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه میتواند به کمینه کردن ظاهر آن کمک کند. همیشه قبل از شروع هر درمان جدید یا ایجاد تغییرات مهم در سبک زندگی خود در طول دوران بارداری با پزشک مشورت کنید. به یاد داشته باشید که دوران بارداری موقت است و بسیاری از این تغییرات احتمالا پس از زایمان از بین خواهند رفت.
زنان، زایمان و نازایی
جمعبندی
ورم پلک و زیر چشم در دوران بارداری رایج است و حتی میتواند چشمان شما را نیز تحت تاثیر قرار دهد. همانطور که گفته شد، میتوان این عارضه را به تغییرات هورمونی که در دوران بارداری رخ میدهند، نسبت داد. اگر تورم شدید است و همراه با علائم پرهاکلامپسی و فشار خون بارداری مانند سردرد شدید بروز پیدا میکند، باید آن را با دکتر زنان و دکتر متخصص چشم در میان بگذارید.