چربی خون بالا چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟

چربی خون بالا چیست؟ چربی های موجود در خون را لیپید می گویند. لیپیدها به پروتئین در خون شما می پیوندند و لیپوپروتئین ها را تشکیل می دهند. لیپوپروتئین ها برای بدن شما انرژی می سازند، بنابراین برای سلول های بدن شما مهم هستند. سه نوع لیپوپروتئین (که به آن کلسترول نیز گفته می شود) در خون شما وجود دارد:

• کلسترول با چگالی بالا (HDL)
• کلسترول با چگالی کم (LDL)
• کلسترول با چگالی بسیار کم (VLDL)

HDL گاهی اوقات “کلسترول خوب” نامیده می شود، زیرا از تجمع کلسترول در شریان ها جلوگیری می کند و LDL را می توان به عنوان کلسترول “بد” در نظر گرفت، زیرا سطوح بالای LDL می تواند خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش دهد. سطح طبیعی چربی خون 200 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر است. برای اطلاع بیشتر در این مورد مقاله حمله قلبی؛ علت، علائم و راههای درمان حمله قلبی را مطالعه فرمایید.

سطح طبیعی LDL، مقدار 130 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر است. هنگامی که سطح LDL بالاتر از 130 باشد، چربی می تواند در دیواره رگ های خونی شما جمع شود و شریان های شما را مسدود و از جریان خون در آنها جلوگیری کند. اگر سرخرگی که به سمت قلب شما می رود مسدود شود، ممکن است دچار حمله قلبی و همچنین اگر سرخرگی که به سمت مغز شما می رود مسدود شود، ممکن است دچار سکته مغزی شوید. به طور کلی سطح بالای LDL باعث بیماری قلبی، سکته مغزی، گردش خون ضعیف و بیماری کلیوی می شود. در ادامه با ما همراه باشید تا علت چربی خون بالا و هر  آنچه لازم است راجع به آن بدانید را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.

علت چربی خون بالا

بالا بودن میزان چربی خون ممکن است بسته به شرایط زندگی هر فرد به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از علل رایج بالا رفتن چربی خون عبارتند از:

عوامل ژنتیکی: بسیاری از اختلالات لیپید نظیر چربی خون ارثی هستند. برای مثال هیپرکلسترولمی خانوادگی زمانی است که کلسترول بالا در یک خانواده وجود دارد.

عوامل تغذیه و سبک زندگی: غذاهایی که سرشار از چربی های اشباع هستند نیز می توانند باعث افزایش چربی خون، کلسترول بالا و سطوح بالای تری گلیسیرید شوند. غذاهای حاوی چربی های اشباع شده عبارتند از:

• محصولات لبنی مانند پنیر، خامه و کره
• غذاهای شیرین مانند کیک، کلوچه و بستنی
• گوشت های چرب یا پخته شده، مانند سوسیس، بیکن و سالامی
• غذاهای حاوی روغن نارگیل، روغن نخل یا گوشت خوک

همچنین غذاهای حاوی چربی ترانس نیز برای سلامتی بسیار خطرناک هستند، زیرا کلسترول بد را افزایش داده و کلسترول خوب را کاهش می دهند. غذاهای حاوی چربی ترانس عبارتند از:

• محصولات پخته شده مانند کلوچه، پای و شیرینی
• غذاهای سرخ شده و چرب مانند مرغ سرخ شده، سیب زمینی سرخ کرده و دونات
• شورتنینگ، مارگارین های خاص و روغن های گیاهی
• خامه های قهوه غیر لبنی

سایر عوامل رژیم غذایی و سبک زندگی که می توانند چربی خون را افزایش دهند عبارتند از:

• سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود تنباکو
• غیر فعال بودن از نظر فیزیکی
• داشتن اضافه وزن یا چاقی
• نوشیدن الکل زیاد
• مصرف برخی داروها مانند دیورتیک ها

شرایط پزشکی: شرایط بهداشتی زمینه ای ممکن است سطح چربی خون را افزایش دهد، از جمله:

• دیابت
• کم کاری تیروئید
• بیماری کلیوی
• بیماری کبد

علائم چربی خون بالا

چربی خون بالا اغلب هیچ نشانه و علائمی ندارد. بدون آزمایش خون، تا زمانی که دچار حمله قلبی یا سکته نشوید، متوجه سطح بالای چربی در خون خود نخواهید شد. با این حال، علائم زیر گاهی اوقات در برخی از افراد با سطح چربی بسیار بالا مشاهده شده است:

• برجستگی‌ های زرد، چربی یا چین‌های زرد روی پوست، که در اثر تجمع رسوبات چربی در اطراف تاندون ‌ها و مفاصل (گزانتوما) ایجاد می ‌شوند.
• لکه های سفید در اطراف قرنیه چشم که گاهی در افراد جوان با کلسترول بالا ایجاد می شود.
• برآمدگی های زرد در گوشه های داخلی چشم (گزانتلاسما)

علائم چربی خون بالا در زنان

به طور کلی، زنان دارای سطوح بالاتر کلسترول HDL نسبت به مردان هستند، زیرا به نظر می رسد هورمون جنسی زنانه استروژن این کلسترول خوب را افزایش می دهد، اما مانند خیلی موارد دیگر، همه چیز در یائسگی تغییر می کند. در این مرحله، بسیاری از زنان تغییر در سطح چربی خون خود را تجربه می کنند. اغلب چربی خون و LDL افزایش می یابد و کلسترول HDL کاهش می یابد. به همین دلیل، زنانی که در طول سال‌ های باروری از مقادیر مطلوب کلسترول برخوردار بودند، ممکن است در آینده با کلسترول بالا مواجه شوند. البته، ژنتیک و عوامل سبک زندگی نیز می توانند نقش مهمی ایفا کنند.

علائم چربی خون بالا در مردان

کلسترول و چربی خون بالا، مردان را در معرض خطر حملات قلبی، سکته مغزی و بیماری عروق قرار می دهد. برای بسیاری از مردان، خطر چربی خون بالا از 20 سالگی شروع می شود و با افزایش سن افزایش می یابد. تستوسترون یک هورمون مهم برای مردان است که به کنترل رشد و تکامل کمک می کند و با میل جنسی، ماهیچه ها و توده استخوانی مرتبط است و محققان به این نتیجه رسیده اند که این هورمون به نوعی با کلسترول نیز مرتبط است.

مطالعات نشان داده اند که به نظر نمی رسد تستوسترون هیچ تاثیری بر کلسترول بد داشته باشد، اما تستوسترون بالاتر می تواند منجر به کاهش سطح کلسترول خوب در مردان سالم بین 20 تا 50 سال شود. با افزایش سن، بدن مردان تستوسترون کمتری تولید می کند. به این ترتیب مردان مسن نیز بیشتر در معرض مشکلات قلبی و کلسترول بالا هستند. تستوسترون می تواند به خلاص شدن از شر چربی ها و ساخت توده عضلانی کمک کند، که هر دوی این موارد می تواند مردان را کمتر در معرض حمله قلبی قرار دهد.

علائم چربی خون بالای 400 چیست؟

یک فرد ممکن است نداند که سطح کلسترولش بالا است چون هیچ نشانه‌ای ندارد. اما بعضی از افراد، مانند کسانی که دارای هایپرکلسترولمی (چربی خون) خانوادگی (FH) هستند، ممکن است برآمدگی‌هایی روی پوستشان در اطراف آرنج‌ها، زانوها و بند انگشتان یا نواحی زرد رنگی دور چشم‌ها داشته باشند. باید به طور منظم سطح کلسترول خود را بررسی کنید، زیرا سطوح بالای کلسترول خطر سکته و بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.

پیش از آنکه در مورد عوارض چربی خون بالای 400 صحبت کنیم باید بدانید که نحدوده طبیعی چربی خون چقدر است. پزشکان برای ارزیابی سطح کلسترول یک فرد آزمایش خون انجام می‌دهند. آنها معمولاً به دنبال آن هستند که کلسترول کل و تری‌گلیسیریدها در محدوده خاصی باشند، به طوری که LDL پایین و HDL بالاتر باشد. پزشکان توصیه می‌کنند که سطح پروفایل لیپیدی مطلوب به شرح زیر باشد:

• کلسترول کل: بین 150-200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)
• کلسترول LDL: کمتر از  mg/dL 100
• کلسترول HDL: بیشتر از  mg/dL 40 برای مردان و  mg/dL 50 برای زنان
• تری‌گلیسیریدها: کمتر از  mg/dL 150

انجمن قلب آمریکا (AHA) توضیح می‌دهد که متخصصان پزشکی کل کلسترول خون را با جمع کردن سطوح کلسترول HDL و LDL به اضافه ۲۰٪ از سطح تری‌گلیسیرید محاسبه می‌کنند.

اگر کسی سطح کلسترول کل بالای  mg/dL 200 داشته باشد، پزشک ممکن است او را با هایپرلیپیدمی تشخیص دهد که اصطلاح پزشکی برای سطوح بالای کلسترول و تری‌گلیسیرید است. هایپرکلسترولمی نوعی از هایپرلیپیدمی است که در آن شخص سطوح بالای کلسترول LDL دارد.

اگر کسی تری‌گلیسیریدهایی بالای  mg/dL 150 داشته باشد، پزشک ممکن است او را با هایپرتری‌گلیسیریدمی تشخیص دهد که یعنی تری‌گلیسیریدهای زیادی در خون وجود دارد. سطوح تری‌گلیسیرید بالای mg/dL 500 نشان‌دهنده هایپرتری‌گلیسیریدمی متوسط و سطوح بالای  mg/dL 866 نشان‌دهنده هایپرتری‌گلیسیریدمی شدید است.

پزشک همه اعداد موجود در پروفایل کلسترول یک فرد را در نظر می‌گیرد تا تصویری کلی از خطر او برای بیماری قلبی و سکته بدست آورد. آنها همچنین هنگام ارزیابی خطر بیماری قلبی به وضعیت کلی سلامت فرد، تاریخچه خانوادگی، و سایر عوامل مانند وزن، ورزش و سیگار کشیدن توجه می‌کنند.

آیا چربی خون بالا باعث درد مفاصل می شود؟

بر اساس تحقیقات گفته می شود سطوح بالای چربی خون و کلسترول باعث افزایش ناراحتی و درد مفاصل می شود. محققان 17 مطالعه را بررسی کردند که شامل 2612 شرکت کننده با درد مفاصل یا ساختار غیر طبیعی تاندون بود. کسانی که درد بیشتری را تجربه کردند، در مقایسه با کسانی که کمترین درد را داشتند، دارای سطوح LDL و تری گلیسیرید بالاتر و سطوح HDL پایین‌تری بودند. آسیب های مفاصل، التهاب و سایر عوارض نیز با افزایش سطح چربی خون افزایش می یابد. این داده ها نشان می دهد که چربی بالا در خون باعث ایجاد کلسترول در سلول ها می شود و از عملکرد صحیح تاندون و مفاصل جلوگیری می کند.

درمان چربی خون بالا چیست؟

درمان چربی خون به شدت و تداوم آن بستگی دارد. افرادی که چربی خون را در سطوح خفیف تر تجربه می کنند، ممکن است بتوانند با تغییراتی در سبک زندگی خود، به درمان آن بپردازند، اما آن دسته از بیمارانی که سطوح بسیار بالای چربی خون را تجربه می کنند لازم است برای درمان و پیشگیری از شدیدتر شدن آن، به متخصص قلب و عروق یا متخصص داخلی مراجعه نمایند. در ادامه به روش هایی که به درمان چربی خون کمک می کند، می پردازیم:

تغییر رژیم غذایی

چند تغییر در رژیم غذایی شما می تواند چربی را کاهش دهد و سلامت قلب شما را بهبود بخشد. این تغییرات عبارتند از:

چربی های اشباع شده را کاهش دهید: چربی های اشباع شده که عمدتاً در گوشت قرمز و لبنیات پرچرب یافت می شوند، چربی خون شما را افزایش می دهند. کاهش مصرف چربی های اشباع شده می تواند کلسترول بد را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

چربی های ترانس را حذف کنید: چربی‌ های ترانس که گاهی در برچسب ‌های مواد غذایی به‌عنوان «روغن گیاهی نیمه هیدروژنه» ذکر می ‌شوند، اغلب در مارگارین ‌ها و کلوچه ‌ها، کراکرها و کیک ‌ها استفاده می ‌شوند. چربی های ترانس سطح کلی چربی خون را افزایش می دهند.

غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا 3 بخورید: اسیدهای چرب امگا 3 تاثیر مستقیمی روی چربی خون و کلسترول LDL ندارند، اما آنها فواید دیگری نظیر کاهش فشار خون برای سلامت قلب به همراه خواهند داشت. غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3 عبارتند از ماهی سالمون، ماهی خال مخالی، شاه ماهی، گردو و بذر کتان.

فیبر محلول را افزایش دهید: فیبر محلول می تواند جذب چربی را در جریان خون کاهش دهد. فیبر محلول در غذاهایی مانند بلغور جو دوسر، لوبیا قرمز، کلم بروکسل، سیب و گلابی یافت می شود.

پروتئین آب پنیر را به برنامه غذایی خود اضافه کنید: پروتئین آب پنیر که در محصولات لبنی یافت می شود، ممکن است بسیاری از مزایای سلامتی نسبت داده شده به لبنیات را به همراه داشته باشد. مطالعات نشان داده اند که پروتئین آب پنیر که به عنوان مکمل استفاده می شود، کلسترول LDL، چربی خون و فشار خون را کاهش می دهد.

در بیشتر روزهای هفته ورزش کنید و فعالیت بدنی خود را افزایش دهید

ورزش می تواند مشکل چربی خون را بهبود بخشد. فعالیت بدنی متوسط ​​می تواند به افزایش کلسترول “خوب” کمک کند. از این رو برای کاهش چربی خون بهتر است فعالیت خود را نسبت به قبل افزایش دهید.

از کشیدن سیگار خودداری کنید

ترک سیگار باعث بهبود سطح کلسترول HDL و چربی خون می شود. فواید ترک سیگار به سرعت قابل مشاهده خواهند بود که برخی از آنها عبارتند از:

• در عرض سه ماه پس از ترک سیگار، گردش خون و عملکرد ریه شما شروع به بهبود می کند.
• در عرض یک سال پس از ترک سیگار، خطر ابتلا به بیماری قلبی نصف افراد سیگاری خواهد بود.

کاهش وزن

باید بدانید حتی تنها چند کیلوگرم اضافه وزن در بالا رفتن سطوح چربی خون موثر است. در نتیجه لازم است برای کاهش چربی خون و کلسترول تا حد امکان اضافه وزن خود را برطرف کنید.

عوارض چربی خون بالای 400

چربی خون بالای 400، خبر از سطوح بسیار بالای چربی در خون می دهد. این وضعیت می تواند عوارض و خطرات جدی برای بیمار به همراه داشته باشد و نیاز به درمان اورژانسی چربی خون بالا خواهد بود. سطوح بالای چربی خون خطر ابتلا به پانکراتیت را افزایش می دهد که این التهاب شدید و دردناک پانکراس می تواند تهدید کننده زندگی باشد. سطوح بالای چربی خون همچنین خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد، در مورد این عوارض قلبی چربی خون در مقاله حمله قلبی علت، علائم و راههای درمان حمله قلبی بیشتر توضیح دادیم.  به بیماری‌های قلبی که در اثر چربی خون ایجاد می‌شود شامل موارد زیر است:

• بیماری شریان کاروتید
• بیماری عروق کرونر و حمله قلبی
• سندرم متابولیک (ترکیبی از فشار خون بالا، دیابت و چاقی)
• بیماری شریان محیطی (PDA)
• سکته مغزی

سخن پایانی

همانطور که گفته شد، به چربی های موجود در خون لیپید می گویند که سطح این چربی در افراد مختلف به دلایل متعددی ممکن است افزایش یابد که به آن چربی خون بالا گفته می شود. این بیماری اغلب علائم خاصی را به همراه ندارد و فقط با آزمایش خون تشخیص داده خواهد شد. اگر به هر دلیلی پس از انجام آزمایش متوجه سطوح بالای چربی شدید، لازم است برای درمان آن با متخصص قلب و عروق یا متخصص داخلی مشورت کنید. سایت تلفن خونه این امکان را برای بیماران فراهم آورده تا بتوانند با کمترین هزینه و در سریع ترین زمان ممکن از مشاوره با متخصص قلب و عروق انلاین استفاده کنید.