بارداری یکی از بزرگ‌ترین تغییرات هورمونی است که می‌تواند برای یک خانم باردار رخ دهد. این تغییرات هورمونی ممکن است باعث ایجاد انواع مختلفی از عوارض جانبی از جمله تغییرات در رشد مو شوند. با این حال به این دلیل که تغییرات هورمونی در طول بارداری به میزان زیادی اتفاق می‌افتند، عوارض جانبی آن‌ها به‌طور چشمگیری برای هر فرد متفاوت خواهد بود.
آیا بارداری باعث ریزش مو می‌شود؟
معمولا ریزش موی شدید در بارداری اتفاق نمی‌افتد. به جای آن احتمال ریزش مو پس از زایمان بیشتر است و بسیاری از زنان آن را پس از زایمان تجربه می‌کنند. البته ریزش مو در اوایل بارداری نیز در برخی از زنان رخ می‌دهد؛ اما نادر است.
آیا ریزش مو در اوایل بارداری طبیعی است؟
در برخی موارد تجربه از دست دادن موها در طول بارداری، به‌ویژه در اوایل بارداری، امری عادی محسوب می‌شود. بیشتر علت ریزش مو در بارداری به علت استرس و یا شوک حاصل از تجربه بارداری است. این امر به‌طور مستقیم به بارداری مرتبط نیست؛ بلکه درواقع تلوژن افلوویم است.
تلوژن افلوویم اصولا در دوران سه ماهه اول بارداری رخ می‌دهد و در طول دوران بارداری به تدریج قطع می‌شود. اگر از دست دادن موها پس از سه ماهه اول بارداری شما را رنج می‌دهد، باید با متخصص زنان در مورد این موضوع صحبت کنید؛ زیرا ممکن است نشانه‌ای از بیماری باشد.
تغییرات رشد مو در بارداری چیست؟
از آنجا که بارداری باعث نوسانات شدید در هورمون‌ها می‌شود، ممکن است تاثیرات مختلفی مانند ضخیم‌تر و پرپشت شدن موها یا شکننده‌تر و خشک‌تر شدن آن‌ها را در پی داشته باشد. طولانی شدن سطح استروژن در طول بارداری به‌طور طبیعی چرخه رشد مو را کند می‌کند. این موضوع به معنای آن است که فولیکول‌های مو با نرخ کندتری ریزش مو را تجربه می‌کنند که منجر به ظاهر ضخیم‌تر و پرپشت‌تر دیده شدن موها در طول بارداری می‌شود. همچنین فولیکول‌های مو کمترین میزان روغن (سبوم) را تولید می‌کنند که ظاهر براق‌تر و پرپشت‌تر موها را رقم می‌زند. با این حال شرایط همیشه این‌گونه نیست.
یکی از دلایل شکننده شدن مو، به خاطر افزایش سطح پروژسترون است. پروژسترون به مقدار زیادی در طول بارداری آزاد می‌شود؛ اما ممکن است شکننده‌تر شدن ساختار مو را در پی داشته باشد. به دلیل افزایش شکننده شدن مو، این حالت در ظاهر موها ایجاد می‌شود که انگار ریزش مو اتفاق افتاده است. با این حال به خاطر داشته باشید که هر بارداری تجربه متفاوتی را رقم خواهد زد. آنچه که برای موهای شما در طول بارداری اول رخ می‌دهد، کاملا با آنچه در طول بارداری دوم اتفاق می‌افتد، متفاوت است.
علت ریزش مو در بارداری چیست؟
تغییرات هورمونی
اولین و مهم‌ترین عامل ریزش مو، تغییرات هورمونی است که بدن شما در طول بارداری تجربه می‌کند و تأثیرات زیادی روی موارد مختلف از جمله مو دارد. این تغییرات هورمونی به سرعت آغاز می‌شوند و می‌توانند تلوژن افلوویوم (TE) را در پی داشته باشند.
همان‌طور که گفته شد، تلوژن افلوویوم بر روی زنان بسیاری در طول بارداری تاثیر می‌گذارد و به دلیل عدم تعادل هورمونی و افزایش استرس، باعث ریزش مو می‌شود. اگر شما تلوژن افلوویوم را تجربه می‌کنید، انتظار حداکثر 30٪ ریزش مو را داشته باشید. با این حال خانم‌های باردار نباید بابت این موضوع نگرانی به خود راه دهند؛ زیرا فولیکول‌های مو طی سه ماه به حالت قبلی خود بازمی‌گردند.
وجود بیماری زمینه‌ای
عامل دیگر ریزش موی شما ممکن است نتیجه بیماری باشد. برخی از عوارض بارداری که می‌توانند در این زمان پدیدار شوند، شامل فشار خون بالا، دیابت بارداری، کمبود ویتامین و… هستند. هریک از این موارد می‌توانند شرایط مناسبی را برای افزایش استرس شما ایجاد کنند و خطر ابتلا به ریزش مو را افزایش دهند.
مشکلات تیروئید
اگر شما ریزش مو را در اوایل بارداری تجربه می‌کنید، ممکن است اختلالات تیروئیدی عامل آن باشند. یکی از شایع‌ترین علل مشکلات تیروئیدی، تغییرات سطح هورمونی است. اگر سطح زیاد یا کمتری از هورمون‌های تیروئید ترشح شوند، ممکن است ریزش غیرطبیعی مو اتفاق بیفتد. اگر شما با درد شکم یا خستگی در اوایل بارداری خود روبه‌رو هستید، این موارد می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات تیروئید باشند.
سطح پایین آهن
آهن جهت تولید سلول‌های قرمز خون که اکسیژن را به سراسر بدن شما منتقل می‌کنند، برای بدن شما ضروری است. سطح پایین آهن می‌تواند منجر به ریزش غیرطبیعی مو و دیگر مشکلات بارداری شود. هرچند بسیاری از این مشکلات، پس از زایمان و با بازگشت هورمون‌های شما به سطح طبیعی خود رفع می‌شوند، اما کمبود ویتامین یا مواد معدنی چیزی است که باید برای ریزش موی خود، پیگیر درمان آن باشید. در این شرایط پزشک پس از بررسی آزمایش‌های شما ممکن است برای شما مکمل‌های آهن تجویز کند تا سطح مناسب آهن بدن شما را بازگرداند.
جلوگیری از ریزش مو در بارداری
از آنجا که ریزش مو در بارداری به میزان قابل توجهی اتفاق نمی‌افتد، معمولا نیازی به جلوگیری از ریزش موها در این مدت وجود ندارد. اگرچه مشاهده ریزش بیشتر از ۳۰۰ تار مو در هر روز نگران‌کننده است، اما معمولا بدون درمان به‌طور خودبه‌خود برطرف می‌شود.
درمان ریزش مو در بارداری
محصولاتی در بازار موجودند که تولیدکنندگان آن‌ها ادعا می‌کنند که موهای شما با مصرف این محصولات دوباره رشد می‌کنند، اما قبل از استفاده از آن‌ها باید با پزشک خود صحبت کنید؛ زیرا ممکن است برای جنین در حال رشد شما خطرناک باشند.
اگر به تبلیغات محصولاتی که قول داده‌اند موها را دوباره رشد دهند، فکر کنید، ممکن است درگیر استفاده از محصولاتی شوید که کاربردی ندارند. اداره غذا و داروی آمریکا (FDA) به داروها امتیاز ایمنی اختصاص می‌دهد که از A (مطالعات نشان داده‌اند که خطری برای جنین در حال رشد ندارند) تا X (شواهدی از خطر برای جنین انسانی یا نقص جنینی وجود دارد) طبقه‌بندی شده‌اند.
محصولاتی مانند مینوکسیدیل که برای افزایش رشد مو شناخته شده‌اند، در دسته C قرار دارند که FDA هشدار داده است: «مطالعات تولید مثل حیوانات نشان داده‌اند که استفاده از این ماده اثر مخربی بر روی جنین به‌وجود می‌آورد. البته مطالعات کافی و کنترل‌شده در انسان‌ها وجود ندارد؛ اما ممکن است مزایای احتمالی استفاده از این دارو در زنان باردار جبران خطرات احتمالی باشد».
البته متخصصین زنان، بیماران باردار خود را به‌طور کلی از این نوع درمان دور می‌کنند و توضیح می‌دهند که ارزشی ندارد که خطر را برای رفع ریزش مویی که موقت است، بپذیرید. مهم‌ترین چیز در دوران بارداری سلامت مادر و جنین در حال رشد است. درنتیجه بدون مشورت پزشک از این داروها استفاده نکنید.
چقدر طول می‌کشد تا ریزش موهای پس از زایمان به پایان برسد؟
ریزش مو پس از زایمان بین ۶ تا ۱۲ ماه بعد از آن ادامه خواهد داشت. پس از این مدت موها به حالت اصلی خود شروع به رشد خواهند کرد.
آیا رشد مجدد موها پس از ریزش مو اتفاق می‌افتد؟
بله؛ موهای ریزش‌یافته پس از زایمان دوباره رشد می‌کنند. به‌طور متوسط یک‌سوم زنان گزارش داده‌اند که موهایشان پس از گذراندن دوران زایمان با ظاهری درخشان‌تر دوباره رشد کرده‌اند. ریزش موها در طول بارداری یا پس از زایمان امری رایج است؛ اما اگر ریزش مو در دوران بارداری به‌طور قابل توجهی اتفاق افتاد، می‌بایست آن را با دکتر زنان در میان بگذارید.
جمع‌بندی
ما می‌دانیم که ریزش مو در زمان زایمان بیش از حد معمول است و در حدود چهار ماهگی نوزاد شما اوج می‌گیرد؛ اما رشد معمول موها باید تا یک‌سالگی فرزندتان به حالت طبیعی بازگردد. زمان‌بندی رشد دوباره موهای ازدست‌رفته قبل از زایمان و میزان ریزش مو پس از زایمان مشخص نیست، اما نباید نگران این موضوع باشید؛ زیرا موهای ازدست‌رفته دوباره می‌روند. مشاوره با دکتر زنان در این زمینه و اطلاع از روش‌های دقیق پیشگیری و درمان، به شما در این موضوع کمک خواهد کرد.
