اگر درحال آماده‌شدن برای بارداری و یادگیری بیشتر در این زمینه هستید، باید با روند تخمکگذاری آشنا شوید. زمان دقیق تخمکگذاری برای هر خانم متفاوت است، اما خوشبختانه راه‌هایی برای تشخیص علائم تخمکگذاری و زمان رابطه جنسی وجود دارد تا شانس باردار شدن شما افزایش یابد. حتی اگر تمایلی برای باردار شدن ندارید، همچنان مهم است که علائم تخمکگذاری را بدانید. این مسئله در شناسایی علائم غیرطبیعی تخمکگذاری در طول چرخه قاعدگی به شما کمک می‌کند. (در واقع، برخی از زنان از الگوهای تخمکگذاری به‌عنوان بخشی از روش جلوگیری از بارداری استفاده می‌کنند.)
چه زمانی تخمکگذاری می‌کنید؟
پس از بررسی علائم تخمکگذاری، احتمالاً از خود می‌پرسید تخمکگذاری چه زمانی اتفاق می‌افتد. تخمکگذاری معمولاً در روز 14ام از سیکل قاعدگی 28 روزه اتفاق می‌افتد، اما این زمان برای همه یکسان نیست.
اگر شما مانند اکثر زنان در سنین باروری هستید، سیکل قاعدگی شما بین 28 تا 32 روز طول می‌کشد و تخمکگذاری معمولاً بین روزهای 10 تا 19 این چرخه (حدود 12 تا 16 روز قبل از قاعدگی بعدی شما) اتفاق می‌افتد.
دکترDonnica L. Moore ، رئیس گروه سلامت زنان Sapphire در چستر، نیوجرسی، می‌گوید: “در زنان سالم، تخمکگذاری 14 روز قبل از شروع قاعدگی اتفاق می‌افتد.”
بنابراین، اگر سیکل قاعدگی شما 35 روزه باشد، تخمکگذاری در روز 21ام آن سیکل اتفاق می‌افتد، اما اگر سیکل شما 21 روزه باشد، تخمکگذاری در روز هفتم اتفاق می‌افتد.
زمان تخمکگذاری میتواند از سیکلی به سیکلی دیگر و در خانمی به خانمی دیگر متفاوت باشد. به‌همین دلیل بهتر است حداقل برای سه ماه یا بیشتر با تقویم قاعدگی بدن خود آشنا شوید تا چرخه تخمکگذاری خود را بهتر تخمین بزنید.
برای برخی از زنان، تخمکگذاری همیشه انجام نمی‌شود یا ممکن است نامنظم باشد. به‌طورکلی، اگر باردار هستید، یائسه شده‌اید یا قرص‌های ضدبارداری را به طور مداوم و به موقع مصرف می‌کنید، تخمکگذاری اتفاق نمی‌افتد. برخی بیماری‌ها یا اختلالات (مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک یا نارسایی زودرس تخمدان در میان سایر بیماری‌ها) و برخی داروها (از جمله برخی داروهای ضد افسردگی، داروهای ضدتهوع و شیمی‌درمانی) نیز ممکن است برای مدتی باعث توقف تخمکگذاری شوند. سایر عوامل مانند سبک زندگی، استرس، کمبود وزن یا اضافه وزن قابل توجه (که با درصد چربی بدن اندازه گیری می‌شود) ممکن است بر قاعدگی و تخمکگذاری نیز تأثیر بگذارد.
اگر با چرخه‌های قاعدگی نامنظم و به‌خصوص کوتاه (کمتر از 21 روز) یا طولانی (بیش از 35 روز) سر و کار دارید، توصیه می‌شود توسط یک پزشک معاینه شوید تا این مشکل برطرف شود. در صورت نامنظم بودن چرخه‌های قاعدگی، تخمین زمان تخمکگذاری دشوار است، اما به‌خاطر داشته باشید که تخمکگذاری 14 روز قبل از شروع قاعدگی اتفاق می‌افتد. بنابراین، حتی با وجود دوره‌های نامنظم، باز هم می‌توانید در مقطعی از سیکل ماهیانه خود باردار شوید.
علائم تخمکگذاری را چگونه تشخیص دهیم؟
تقریباً هر فردی که برای باردار شدن تلاش می‌کند، میخواهد بداند روز دقیق تخمک‌گذاری‌اش چه زمانی است. تخمکگذاری زمانی است که تخمک از تخمدان آزاد می‌شود. هنگامی که تخمکگذاری اتفاق می‌افتد، در صورتی که اسپرم در لوله‌های فالوپ در دسترس باشد تا آن تخمک را بارور کند، حاملگی اتفاق می‌افتد.
به‌عبارت دیگر، در حالت ایده‌آل، آمیزش جنسی باید یک یا دو روز قبل از لحظه تخمکگذاری انجام شود تا شانس باروری شما افزایش یابد. افرادی که تخمک گذاری می‌کنند در روزهای منتهی به آن بیشترین باروری را دارند. زمان بندی رابطه جنسی در این دوره میتواند به طور قابل توجهی شانس شما را برای باردار شدن افزایش دهد. در ادامه علائم تخم‌گذاری را به طور کامل توضیح می‌دهیم.
تغییر مخاط دهانه رحم
تغییرات مخاط دهانه رحم یکی از علائم تخمکگذاری است که ممکن است تجربه کنید. با نزدیک شدن به تخمکگذاری، بدن شما استروژن بیشتری تولید می‌کند. افزایش استروژن باعث می‌شود مخاط دهانه رحم مانند سفیده تخم‌مرغ کشیده و شفاف شود. این مخاط به اسپرم کمک می‌کند تا به‌سمت تخمک آزاد شده در طول تخمکگذاری برود. تغییرات مخاط دهانه رحم در بیشتر زنان اتفاق می‌افتد؛ اما میزان مخاط دهانه رحم، ظاهر و احساس وجود آن در زنان متفاوت است. برای آزمایش تخمکگذاری، انگشت تمیز خود را وارد واژن کنید، مقداری از مخاط را خارج کنید و سپس ترشحات را بین انگشت شست و انگشت خود بکشید؛ اگر چسبناک و کشدار یا خیلی مرطوب و لغزنده است، این نشانه خوبی است که در مرحله باروری هستید.
وقتی در مرحله باروری چرخه خود نیستید، مخاط دهانه رحم چسبنده‌تر است. مراحل مخاط دهانه رحم تقریباً از حالت خشک، چسبنده، خامه‌ای، آبکی، مانند سفیده تخم‌مرغ خام است و سپس به حالت چسبناک یا خشک باز می‌گردد. هنگامی که بدانید باید به‌دنبال چه علائمی باشید، می‌توانید این تغییرات را ردیابی و تخمکگذاری را پیش‌بینی کنید.
افزایش میل جنسی
بدن دقیقاً می‌داند که چگونه شما را به رابطه جنسی در زمان ایده‌آل برای بارداری وادار کند. میل فرد به رابطه جنسی درست قبل از تخمکگذاری افزایش می‌یابد. نه‌تنها میل افراد به رابطه جنسی افزایش می‌یابد، بلکه به‌طرز شگفت‌انگیزی جذاب‌تر نیز به‌نظر می‌رسد. ممکن است ساختار واقعی استخوان صورت افراد کمی تغییر کند. البته اگر مضطرب یا افسرده هستید، ممکن است قبل از تخمکگذاری متوجه چیزی نشوید یا افزایش میل جنسی نداشته باشید.
تغییر در وضعیت دهانه رحم
اگر واژن خود را یک تونل تصور کنید، تونل به دهانه رحم ختم می‌شود. دهانه رحم شما در طول چرخه قاعدگی موقعیت خود را تغییر می‌دهد. درست قبل از تخمکگذاری، دهانه رحم بالاتر می‌رود. در لمس نرم‌تر و کمی باز می‌شود. هنگامی که در مرحله باروری چرخه خود نیستید، دهانه رحم پایین‌تر، سفت‌تر و محکم‌تر بسته می‌شود.
ممکن است فکر کنید، معاینه دهانه رحم در حین زایمان به پزشکان متخصص زنان و زایمان محدود می‌شود؛ اما این کاری است که می‌توانید در هر زمان انجام دهید. همچنین درحالی‌که دهانه رحم خود را بررسی می‌کنید، می‌توانید تغییرات مخاط دهانه رحم خود را نیز ارزیابی کنید.
حساسیت سینه‌ها
آیا تا به‌حال متوجه شده‌اید که سینه‌هایتان گاهی اوقات هنگام لمس حساس هستند؟ هورمون‌هایی که بدن شما پس از تخمکگذاری تولید می‌کند باعث این امر می‌شود. می‌توانید از این تغییر به‌عنوان راهی برای تأیید احتمال وقوع تخمکگذاری استفاده کنید. البته شما نمی‌توانید تخمکگذاری را از این طریق پیش‌بینی کنید. این نکته را بدانید که حساس شدن سینه‌ها میتواند یکی از عوارض جانبی داروهای باروری نیز باشد.
حالت تهوع و سردرد
بسیاری از خانم‌ها از احساس بیماری حین تخمکگذاری می‌پرسند. در این رابطه باید گفت به‌دلیل تغییر سطح استروژن و پروژسترون شما، ممکن است حالت تهوع و سردرد، که دو عارضه جانبی تخمکگذاری می‌باشد را داشته باشید.
درد تخمک گذاری
آیا تا به‌حال متوجه درد شدیدی در پایین شکم خود که به نظر تصادفی می‌رسد، شده‌اید؟ اگر این درد در اواسط چرخه ظاهر شود، ممکن است درحال تجربه درد تخمکگذاری باشید. برخی افراد هر ماه دچار درد تخمکگذاری می‌شوند. تحقیقات نشان داده است که درد در اواسط سیکل درست قبل از تخمکگذاری رخ می‌دهد؛ زمانی‌که بیشترین باروری را دارید.
برای اکثر افراد، درد تخمکگذاری یک درد موقتی و در قسمت تحتانی شکم است. با این حال، برخی دیگر درد شدیدی را تجربه می‌کنند که مانع برقراری رابطه جنسی در دوران باروری‌شان می‌شود. اگر در طول تخمکگذاری دچار درد شدید بودید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید؛ زیرا این میتواند نشانه احتمالی آندومتریوز یا چسبندگی لگن باشد.
تعیین دقیق تاریخ تخمکگذاری
نکته اصلی اینجاست هنگامی‌که بدون توجه دقیق به علائم تخمکگذاری، هر روز یا یک روز در میان در عرض سه تا چهار روز از تاریخ احتمالی تخمکگذاری خود رابطه جنسی داشته باشید، در زمان مناسب برای بارداری اقدام کرده‌اید.
همچنین برای تعیین زمان تخمکگذاری می‌توان از سونوگرافی استفاده کرد. محققان نتایج اولتراسوند را با روش‌های رایج ردیابی تخمکگذاری مقایسه کرده‌اند. آن‌ها دریافتند که نمودار دمای پایه بدن تنها در 43 درصد مواقع، روز دقیق تخمکگذاری را به‌درستی پیش‌بینی می‌کند. کیت‌های پیش‌بینی تخمکگذاری که افزایش هورمون LH را که قبل از تخمک گذاری رخ می‌دهد، تشخیص می‌دهند، ممکن است فقط در 60 درصد مواقع دقیق باشد. همه این‌ها خبر خوبی است. این بدان معناست که برای باردار شدن نیازی به استرس در رابطه جنسی در روز قبل از تخمکگذاری ندارید.
استفاده از کیت تخمک گذاری چگونه است؟
کیت‌های پیش‌بینی تخمکگذاری، سطح هورمون لوتئین‌کننده (LH) شما را از طریق ادرار اندازه‌گیری کند. تخمکگذاری معمولاً حدود 10 تا 12 ساعت پس از به حداکثر رسیدن LH انجام می‌شود. در واقع در روزهای 14 تا 15 چرخه قاعدگی، اگر سیکل شما 28 روزه باشد، غلظت LH شما باید 14 تا 27 ساعت بالا بماند تا امکان بلوغ کامل تخمک فراهم شود.
نحوه عملکرد کیت تخمکگذاری به این صورت است: روی چوب ادرار کنید و منتظر بمانید تا یک خط ظاهر شود. اگر رنگ خط با سایه نشان داده شده در دستورالعمل مطابقت داشته باشد، تخمکگذاری در عرض 24 تا 48 ساعت قریب الوقوع است. به‌یاد داشته باشید که حتما تاریخ انقضا آن‌ها را بررسی کنید. برای بهترین نتیجه، هر روز تقریباً در زمان مشخصی(صبح‌ها انجام شود، بهتر است) آزمایش کنید و مصرف مایعات خود را چهار ساعت قبل کاهش دهید تا ادرار شما غلیظ‌تر شود و سطح LH شما راحت‌تر تشخیص داده شود.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی علائم تخمکگذاری و نشانه های آن پرداختیم، نحوه تعیین دقیق روزهای تخمکگذاری را به شما آموزش دادیم. در صورت داشتن هرگونه سؤال و ابهام، شما می‌توانید از طریق پلتفرم مشاوره آنلاین پزشکی تلفن خونه، مشاوره با پزشک متخصص زنان داشته باشید تا ارزیابی دقیقی از سیکل‌های قاعدگی و سلامت جنسی شما انجام شود.
