زمانی که باردار هستید، ممکن است سخت باشد که تشخیص دهید آیا تب دارید یا فقط کمی بدنتان گرم شده است. این احتمال وجود دارد که در این دوران مانند اکثر مادران باردار، گرما یا داغی بیشتری را احساس کنید و حتی به دلیل تغییرات هورمونی و گرمای اضافی ناشی از کودک در حال رشد، گاهی به‌طور ناگهانی دچار احساس افزایش دمای بدن شوید. داشتن این حالات، عوارض بارداری محسوب نمی‌شود؛ اما ممکن است برای جنین خطرناک باشد. در ادامه این مقاله به دلایل ایجاد تب در دوران بارداری و نحوه مدیریت خطراتی که ممکن است برای جنین به وجود بیاید، می‌پرازیم.
علائم تب در دوران بارداری چگونه معلوم می‌شود؟
زمان بررسی میزان تب، اعداد روی دماسنج نشان‌دهنده شدت علائم شما هستند. به‌طور کلی قاعده داشتن تب در دوران بارداری به این صورت است که دمای 37.7 یا 38.3 درجه سانتی‌گراد تب محسوب می‌شود. اگر دمای بدن شما به 38.3 درجه سانتی‌گراد رسید، حتی اگر در وسط شب باشد، بلافاصله با پزشک مشورت کنید.
اگر هیچ علائم فوری سرماخوردگی یا آنفلوآنزا ندارید و تب شما به 37.7 درجه سانتی‌گراد رسیده است، باید فورا آن را با استفاده از استامینوفن (تایلنول) و با مشورت پزشک پایین بیاورید و همان روز به پزشک خود اطلاع دهید؛ یا اگر دمای بدنتان در نیمه شب کاهش پیدا کرد، صبح روز بعد با پزشک تماس بگیرید. البته تب به میزان کم یا دمای زیر 37.7 درجه سانتی‌گراد معمولا چیزی نیست که نگران آن باشید؛ با این حال نباید این عارضه را نادیده بگیرید. بنابراین به اعداد روی دماسنج توجه کنید تا اعداد شروع به افزایش نکنند.
زنان، زایمان و نازایی
چه عواملی می‌توانند در دوران بارداری تب ایجاد کنند؟
تب دوران بارداری می‌تواند به دلایل مشابه با زمان غیر از بارداری اتفاق بیفتد. برخی از عوامل ممکن که موجب ایجاد تب در دوران بارداری می‌شوند، عبارتند از:
سرماخوردگی معمولی
در حالت بارداری احتمالا بیشتر مبتلا به عفونت‌های ویروسی معمولی مانند سرماخوردگی می‌شوید؛ به این دلیل که سیستم ایمنی شما در طول بارداری تغییراتی می‌کند تا از جنین شما که بدنتان آن را موجودی خارجی می‌داند، محافظت کند. درنتیجه ممکن است در این دوران بیشتر دچار سرماخوردگی شوید.
آنفلوآنزا
همان‌طور که در مورد سرماخوردگی گفته شد، تغییرات سیستم ایمنی در طول بارداری ممکن است خطر ابتلا به آنفلوآنزا را افزایش دهد (که این امر دلیلی دیگر برای اهمیت واکسیناسیون زنان باردار است). تب‌های با میزان دمای کم می‌توانند نتیجه عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی باشند؛ در حالی‌که این احتمال وجود دارد که تب‌های بالاتر ابتلا به آنفلوآنزا را نشان دهند. علائم آنفلوآنزا شامل دردهای بدن و لرزش به همراه تب است.
عفونت‌های باکتریایی
گاهی اوقات تب ناشی از عفونت باکتریایی است. این عارضه شامل عفونت مجاری ادراری، عفونت کلیه یا التهاب حلق است که برای درمان، بنا به دستور پزشک، نیاز به مصرف آنتی بیوتیک خواهید داشت.
لیستریوز
اگرچه احتمال ابتلا به لیستریوز بسیار پایین است، اما در طول بارداری احتمال خطر ابتلا به آن بیشتر می‌شود. زنان باردار باید از خوردن گوشت خام، ماهی و پنیر غیرپاستوریزه خودداری کنند تا از ابتلا به باکتری لیستریا که از این طریق منتقل می‌شود، جلوگیری کنند. ابتلا به این عفونت همراه با تب خواهد بود.
کووید -19
تب ممکن است علامت COVID-19 نیز باشد که بیماری ناشی از ویروس کروناست. اگر فکر می‌کنید ممکن است به COVID-19 مبتلا شده باشید، فورا با پزشک تماس بگیرید؛ زیرا زنان باردار برای عوارض این بیماری در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
تب در دوران بارداری ممکن است تا زمان درمان بیماری ادامه داشته باشد؛ اما اگر دمای بدن به 38 درجه سانتی‌گراد برسد، باید بلافاصله به دکتر زنان اطلاع دهید. همچنین اگر دمای بدن به 37.7 درجه سانتی‌گراد یا بالاتر رسید، باید اقداماتی انجام دهید تا دمای بدن را کاهش دهید.
چه داروهایی را می‌توان برای کاهش تب در دوران بارداری مصرف کرد؟
تا زمانی که هنوز موفق به مکالمه با پزشک خود نشده‌اید، استامینوفن(تایلنول) را برای کاهش تب مصرف کنید. از مصرف آسپرین یا ایبوپروفن(آدویل) هنگام بارداری خودداری کنید؛ مگر اینکه به‌طور خاص توسط پزشک شما توصیه شده باشد. نکات مهم دیگر برای درمان تب در طول دوران بارداری که باید بدانید، شامل موارد زیر هستند:
- با آبی که دمای ملایم دارد، حمام یا دوش بگیرید
- مقدار زیادی آب و سایر نوشیدنی‌های سرد بنوشید تا خنک شوید و از بی‌آبی بدن جلوگیری کنید
- لباس نخی بپوشید و پاهایتان را پاشویه کنید
چگونه از تب در دوران بارداری جلوگیری کنم؟
بهتر است در دوران بارداری از ابتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزا پیشگیری کنید تا دچار تب دوران بارداری نشوید. اغلب با شستن دست‌ها، اجتناب و دوری از افراد مبتلا به بیماری و تزریق واکسن آنفولانزا می‌توانید از بروز تب جلوگیری کنید. ابتلا به آنفولانزا نه تنها می‌تواند باعث تب شود، بلکه ممکن است مشکلات دیگری را هم ایجاد کند. بنابراین اگر قصد بارداری دارید، واکسن آنفولانزا را تزریق کنید.
آیا داشتن تب در اوایل بارداری خطرناک است؟
شما ممکن است در دوران بارداری به دلایل مختلف دچار تب شوید. تحقیقات نشان می‌دهند که حدود یک‌سوم زنان باردار در زمانی از این دوران دچار تب می‌شوند و اکثر آن‌ها بچه‌های سالمی را متولد می‌کنند. اما با این حال باید توجه داشته باشید که تب بالا در هفته‌های اول بارداری ممکن است خطرناک‌تر از اواخر بارداری باشد. مطالعه منتشرشده در مجله پزشکی کودکان (Pediatrics) تب را، به‌ویژه در سه ماهه اول بارداری، با اختلالات مختلف تولد مرتبط دانسته است.
اگرچه متخصصان هشدار داده‌اند که منبع، شدت، فراوانی و هرگونه درمان تب از مواردی هستند که باید در ارزیابی خطرات احتمالی در نظر گرفته شوند، با این حال بهتر است همواره دماسنج قابل اعتمادی در دسترس داشته باشید تا دمای بدن خود را با دقت بسیار زیاد بررسی کنید. در این زمان مهم است که به‌طور هم‌زمان با دکتر زنان مشاوره داشته باشید و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
تاثیرات تب بر بارداری چیست؟
احتمالا تب تاثیری بر روی بارداری شما نخواهد داشت. تب خفیف زیر 37.7 درجه سانتی‌گراد معمولا موجب نگرانی نیست و به‌طور معمول هیچ تاثیری بر روی جنین ندارد؛ اما تب به میزان بالاتر می‌تواند جدی‌تر باشد. به همین دلیل اهمیت دارد که با پزشک تماس بگیرید و با استفاده از استامینوفن دمای بدن خود را کاهش دهید. درواقع به محض اینکه دمای بدن شروع به افزایش می‌کند، زیر نظر متخصص باشید.
هرچند این احتمال وجود دارد که تب شدید نادیده‌گرفته‌شده در زنان باردار، ایجاد عوارض در جنین را در پی داشته باشد، اما اهمیت دارد که بدانید که خود تب همیشه عامل خطر برای جنین نیست؛ بلکه ممکن است نشان‌دهنده بیماری مزمن یا عفونت باشد. پیشگیری و درمان سریع، بهترین دفاع شما در برابر تب هنگام بارداری خواهد بود که می‌تواند هر نگرانی دیگری در این باره را رفع کند.
تب در هنگام بارداری و اتیسم
بین تب در زمان بارداری و اوتیسم، به‌ویژه زمانی که تب در دوران دوم بارداری رخ دهد، ارتباط وجود دارد. مطالعات در این باره نشان داده‌اند که وجود تب به میزان زیاد در مادر باردار، به بالاتر رفتن احتمال اوتیسم در جنین منجر شده است. با این حال احتمال اوتیسم در کودکانی که مادرانشان در هنگام بارداری داروی ضدتب دریافت کرده‌اند، کمتر بوده است.
داروهایی که برای تب در دوران بارداری باید مصرف شوند، چیست؟
در زمان بارداری استامینوفن بهترین دارویی است که می‌توانید مصرف کنید تا تب خود را کاهش دهید. این دارو علاوه بر اینکه باعث بهبود حال شما می‌شود، دمای بدن را که ممکن است خطراتی برای جنین شما داشته باشد، کاهش می‌دهد. بنابراین در صورت بروز تب بهتر است هرچه زودتر استامینوفن را مصرف کنید تا میزان تب خود را کاهش دهید.
با این حال در حین بارداری، قبل از مصرف هرگونه دارویی با پزشک متخصص در مورد داروهای ایمن در دوران بارداری مشورت کنید. مقادیر توصیه‌شده و مجموع مقادیر روزانه مشخص‌شده روی برچسب را استفاده نکنید؛ زیرا مصرف زیاد استامینوفن ممکن است برای کبد شما و در دوران بعدی بارداری برای کبد جنین ضرر داشته باشد. پیش از مصرف استامینوفن مشاوره با دکتر زنان را جدی بگیرید.
زنان، زایمان و نازایی
جمع‌بندی
تب معمولا نشانه‌ای از هیچ مشکل حادی نیست؛ اما لازم است که هرچه سریع‌تر برای رفع آن اقدام کنید تا علت اساسی آن شناسایی شود. بعضی تحقیقات نشان داده‌اند که داشتن تب در طول دوران بارداری ممکن است با افزایش احتمال از دست دادن بارداری، اوتیسم یا ناهنجاری‌های اختلالات تولد نوزاد مرتبط باشد؛ با این حال داشتن تب، باعث وقوع قطعی این نتایج نمی‌شود. البته در حال حاضر، تحقیقات در مورد اثرات تب بر بارداری و جنین در دست انجام است. در صورت داشتن هرگونه نگرانی در این مورد با پزشک مشورت کنید.
